Η Α’ Νευροχειρουργική Κλινική και το Τμήμα Ενδοσκοπικής Αντιμετώπισης Παθήσεων της Σπονδυλικής Στήλης της Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής καλύπτουν το σύνολο της κλασσικής νευροχειρουργικής παθολογίας. Εφαρμόζονται οι πλέον σύγχρονες μέθοδοι διάγνωσης και αντιμετώπισης των ασθενών. Με έμφαση στις νέες μεθόδους απεικόνισης και ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής αντιμετώπισης, χρησιμοποιώντας τελευταίας τεχνολογίας υλικοτεχνικές υποδομές, δίνεται η δυνατότητα για πραγματική εξατομίκευση της θεραπείας του ασθενούς, αφού παρέχεται η δυνατότητα ποικίλων διαφορετικών χειρουργικών τεχνικών, ειδικά προσαρμοσμένες για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά.

 

ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

1. Όγκοι εγκεφάλου: Μπορεί να είναι:
   - πρωτοπαθείς: κακοήθεις (όπως το γλοίωμα) ή καλοήθεις (όπως το μηνιγγίωμα ή το ακουστικό νευρίνωμα)
   - δευτεροπαθείς (μεταστάσεις)
   Η θεραπεία τους εξαρτάται από το είδος του όγκου και την εντόπισή του και περιλαμβάνει τη χειρουργική εξαίρεση σε συνδυασμό με ακτινοβολίες ή/και  χημειοθεραπεία.
2. Υδροκέφαλος:
   Είναι μία παθολογική κατάσταση κατά την οποία το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (το υγρό δηλαδή που βρίσκεται στο εσωτερικό του εγκεφάλου) δεν μπορεί, είτε να κυκλοφορήσει σωστά (αποφρακτικός υδροκέφαλος), είτε να απορροφηθεί στην ποσότητα που απαιτείται, με αποτέλεσμα να συσσωρεύεται και να πιέζεται ο εγκέφαλος από μέσα προς τα έξω.
   Η συνηθέστερη αντιμετώπιση είναι χειρουργική, με τοποθέτηση ειδικού συστήματος παροχέτευσης του εγκεφαλονωτιαίου υγρού σε διάφορα σημεία του σώματος (συνηθέστερα ενδοπεριτοναϊκά).
3. Αναπτυξιακές διαταραχές:
   Η συνηθέστερη είναι η δυσπλασία Chiari κατά την οποία ένα τμήμα της παρεγκεφαλίδος, εισέρχεται εντός του ινιακού τρήματος (το σημείο δηλαδή που ενώνεται το κεφάλι με τον αυχένα), με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πιεστικά φαινόμενα στην περιοχή, καθώς και διαταραχή της κυκλοφορίας του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Η θεραπεία είναι καθαρά εξατομικευμένη από απλή παρακολούθηση, μέχρι χειρουργική επέμβαση και εξαρτάται από τα συμπτώματα του ασθενούς.
4. Αιμορραγικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια:
   Συνήθως συμβαίνουν όταν συνυπάρχει αυξημένη αρτηριακή πίεση με αποτέλεσμα τη ρήξη (σπάσιμο) ενός αγγείου εντός του εγκεφάλου. Όταν η ποσότητα του αίματος είναι μεγάλη και ασκούνται έντονα πιεστικά φαινόμενα, απαιτείται χειρουργική επέμβαση για την εκκένωση του αιματώματος.
5. Τραυματικές βλάβες:
   Οι συνηθέστερες τραυματικές βλάβες από κάκωση της κεφαλής  είναι το υποσκληρίδιο αιμάτωμα (αιμάτωμα ανάμεσα στην μήνιγγα και τον εγκέφαλο), το επισκληρίδιο αιμάτωμα (αιμάτωμα ανάμεσα στο κρανίο και την σκληρά μήνιγγα) και η εγκεφαλική θλάση (τραυματισμός του ίδιου του εγκεφάλου). Ανάλογα με τη βαρύτητα της κάκωσης, η θεραπεία μπορεί να είναι από απλή φαρμακευτική αγωγή και παρακολούθηση, μέχρι και επείγουσα χειρουργική επέμβαση.

 

ΔΙΣΚΟΚΗΛΗ

Η δισκοκήλη, ή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου, εμφανίζεται όταν τμήμα ενός μεσοσπονδύλιου δίσκου προβάλλει εντός του σπονδυλικού σωλήνα προκαλώντας πίεση στις νευρικές δομές οι οποίες υπάρχουν μέσα σε αυτόν.
Τα συνηθέστερα συμπτώματα της πάθησης περιλαμβάνουν πόνο, μούδιασμα, ή και μυϊκή αδυναμία. Οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές για την κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου περιλαμβάνουν την  μικροδισκεκτομή και την ενδοσκοπική δισκεκτομή. 

 

ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΕΝΩΣΗ

Η σπονδυλική στένωση εκδηλώνεται ως ελάττωση της διαμέτρου, του σπονδυλικού σωλήνα. Εντοπίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και σπανιότερα στην αυχενική ή θωρακική περιοχή. Το κυριότερο σύμπτωμα που εμφανίζεται είναι η νευρογενής διαλείπουσα χωλότητα. Πιο συγκεκριμένα,  ο ασθενής, κατά τη στάση ή βάδιση, αρχίζει να εμφανίζει σταδιακά πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στα κάτω άκρα και πρέπει να καθίσει μερικά λεπτά για να μπορέσει να συνεχίσει. Η χειρουργική επέμβαση εκλογής σε περιπτώσεις σπονδυλικής στένωσης είναι η αποσυμπίεση, η οποία πλέον μπορεί να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια με μικροχειρουργικές μεθόδους, με τη χρήση μικροσκοπίου ή ενδοσκοπίου και εξειδικευμένων εργαλείων.

 

ΣΠΟΝΔΥΛΟΛΙΣΘΗΣΗ

Η σπονδυλολίσθηση είναι μια παθολογική κατάσταση κατά την οποία παρουσιάζεται μετατόπιση (ολίσθηση) ενός σπονδύλου σε σχέση με έναν άλλο, και τις περισσότερες φορές οφείλεται σε ανατομική αστάθεια η οποία εμφανίζεται στην περιοχή. Οι συνηθέστερες κλινικές εκδηλώσεις είναι η οσφυαλγία που επιμένει και επιδεινώνεται με την ορθοστασία, με το σκύψιμο ή με την εκτέλεση κινήσεων. Η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει τεχνικές σταθεροποίησης της περιοχής (σπονδυλοδεσία) η οποία μπορεί να μπορεί να διενεργηθεί με διάφορους τρόπους με τους πλέον σύγχρονους να περιλαμβάνουν την διαδερμική σπονδυλοδεσία με βίδες και ράβδους και την ενδοσκοπική διασωματική σπονδυλοδεσία με εκπτυσσόμενους κλωβούς.

 

ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Τα κατάγματα στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης μπορούν να σχετίζονται με τραύματα υψηλής ενέργειας (τροχαίο ατύχημα ή πτώση από ύψος), αλλά και με μικρότερους τραυματισμούς σε περίπτωση παρουσίας οστεοπόρωσης, ενώ μπορούν σπανιότερα να συσχετιστούν με παρουσία παθολογικών καταστάσεων, όπως όγκοι ή φλεγμονώδεις καταστάσεις. Η θεραπευτική προσέγγιση μπορεί να περιλαμβάνει την απλή αντιμετώπιση του πόνου και τον ανασχηματισμό του σπονδύλου (κυφοπλαστική/σπονδυλοπλαστική) σε περίπτωση που δεν υπάρχει αστάθεια, ή την σπονδυλοδεσία σε περίπτωση που το κάταγμα εμφανίζει μετατόπιση η οποία θα μπορούσε δυνητικά να προκαλέσει τραυματισμό των νευρικών δομών. 

 

ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑ

Η αυχενική μυελοπάθεια είναι μια σοβαρή πάθηση που χαρακτηρίζεται από συμπίεση του νωτιαίου μυελού στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, αποτέλεσμα της οποίας είναι η εμφάνιση συμπτωμάτων που μπορεί να περιορίζονται αρχικά στον πόνο, την  αυχενική δυσκαμψία, και το μούδισμα, ενώ σε περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στην κινητικότητα, την εμφάνιση παθολογικών αντανακλαστικών και σε βαριές περιπτώσεις την τετραπάρεση ή την τετραπληγία. Η αντιμετώπιση θα πρέπει να γίνεται σε πρώιμο στάδιο και περιλαμβάνει την πρόσθια αυχενική δισκεκτομή με σταθεροποίηση και σπανιότερα την οπίσθια αποσυμπίεση με διεύρυνση του σπονδυλικού σωλήνα.

 

ΣΚΟΛΙΩΣΗ

Η σκολίωση χαρακτηρίζεται από την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης. Τα συμπτώματα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την σοβαρότητα της παραμόρφωσης και μπορούν να περιορίζονται σε μορφολογικές κοσμητικές αλλαγές, όπως η εμφάνιση καμπούρας, ή να επεκτείνονται σε εμφάνιση σημαντικού πόνου ή και λειτουργικών δυσκολιών σε σημαντικά όργανα, σε περίπτωση σοβαρότερων παραμορφώσεων οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την συμπίεση σημαντικών οργάνων. Η επέμβαση εκλογής σε αυτή την περίπτωση είναι η διόρθωση της παραμόρφωσης με οστεοτομίες και η σταθεροποίηση με σπονδυλοδεσία.

 

ΟΓΚΟΙ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Οι όγκοι της σπονδυλικής στήλης, γνωστοί και ως νεοπλασματικές εξεργασίες της σπονδυλικής στήλης, αποτελούν μια μη φυσιολογική συσσώρευση κυττάρων, η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο της. Οι όγκοι της σπονδυλικής στήλης ταξινομούνται με βάση τα ιστολογικά χαρακτηριστικά, τη θέση και τη συμπεριφορά τους. Η κλινική εικόνα των όγκων της σπονδυλικής στήλης ποικίλλει ανάλογα με τη θέση, το μέγεθος και την σχέση τους με κρίσιμες νευρικές δομές, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μην παρουσιάζουν ορισμένες φορές καθόλου συμπτώματα και οι όγκοι να ανευρίσκονται τυχαία, ενώ άλλες φορές να προκαλούν πόνο, ή να υπάρχουν εκτεταμένα νευρολογικά ελλείμματα έως και παράλυση. Η αντιμετώπιση των όγκων της σπονδυλικής στήλης απαιτεί μια διεπιστημονική προσέγγιση. Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από παράγοντες, όπως ο τύπος του όγκου, η θέση, η συνολική υγεία του ασθενούς και η λειτουργική του κατάσταση. Η χειρουργική αφαίρεση από χειρουργό σπονδυλικής στήλης είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας για πολλούς όγκους της σπονδυλικής στήλης, ειδικά όταν ο όγκος συμπιέζει νευρικές δομές ή προκαλεί αστάθεια. Σκοπός της επέμβασης είναι, εκτός από την απομάκρυνση του όγκου, η αποσυμπίεση των νεύρων, και εφόσον χρειάζεται, η παροχή στήριξης στη σπονδυλική στήλη.