Οι δρόμοι τριών νέων επιστημόνων, με αγάπη για τον ασθενή και εφόδια τις πλέον σύγχρονες και εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στην ειδικότητα της Πνευμονολογίας διασταυρώνονται στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας. Κάπως έτσι οι δρόμοι γίνονται πλέον δρόμος, ένας δρόμος που τον τελευταίο χρόνο δέχεται επάνω του τους προβολείς ολόκληρου του πλανήτη, καθώς ο «αόρατος εχθρός» έχει ανατρέψει τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων και έχει καταστήσει τους Πνευμονολόγους ως τους πλέον ειδικούς -μαζί με τους Λοιμωξιολόγους-, τους ειδικούς δηλαδή που μπορούν να δώσουν τις απαντήσεις που ψάχνουμε όλοι εναγωνίως. Ο κ. Ανδρέας Δημουλής Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος, ο κ. Σπύρος Καραγιάννης, Πνευμονολόγος – Εντατικολόγος και η κα Λέϊλα Σίχα, Πνευμονολόγος, αποτελούν την επιστημονική ραχοκοκαλιά της Α΄ Πνευμονολογικής Κλινικής του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, η οποία έχει ξεκινήσει και επίσημα την λειτουργία της.

Η Α΄ Πνευμονολογική Κλινική, πλήρως εξοπλισμένη με σύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει οξείες κι επείγουσες καταστάσεις του αναπνευστικού συστήματος, όπως: Οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια, Ειδικές και μη ειδικές λοιμώξεις κατωτέρου αναπνευστικού, Παροξύνσεις χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας, Παροξύνσεις βρογχικού άσθματος, Πνευμονική εμβολή, Πλευριτική συλλογή.

Τους συναντώ ένα πρωί στο ΙΑΣΩ με στόχο, αφενός να εξερευνήσω την δική τους εμπειρία από τη μάχη με τον κορωνοϊό, αφετέρου, δε, να μάθω το όραμα τους για έναν τομέα, τον οποίο έχει τόσο μεγάλη ανάγκη ολόκληρη η Θεσσαλία. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνά κανείς πως μέχρι πριν λίγο καιρό όλοι οι ασθενείς με προβλήματα του αναπνευστικού, αν έπρεπε να νοσηλευτούν μπορούσαν να το κάνουν μόνο στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Λάρισας.

Tι είναι λοιπόν αυτό που κατάφερε να ενώσει τους τρεις επιστήμονες σε έναν κοινό δρόμο;

«Ήταν η κατάλληλη στιγμή και για τους τρεις μας. Η διοίκηση του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας είδε πολύ πιο μπροστά, όσον αφορά τις ανάγκες των Θεσσαλών και αποφάσισε την ίδρυση της Πνευμονολογικής Κλινικής. Μια κλινική οργανωμένη, με συγκροτημένη επιστημονική ομάδα, η οποία μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες της σε ολόκληρη τη γκάμα των πνευμονολογικών προβλημάτων που μπορεί να αντιμετωπίζει ένας ασθενής», μου εξηγεί ο Επιστημονικός υπεύθυνος της Κλινικής κ. Δημουλής. «Οποιοδήποτε πνευμονολογικό περιστατικό στη Θεσσαλία χρειάζεται τριτοβάθμια ή και πρωτοβάθμια περίθαλψη θα μπορούμε πλέον να το αντιμετωπίζουμε εδώ, στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας», σημειώνει με ικανοποίηση.

Η αγάπη και των τριών επιστημόνων για την Πνευμονολογία ξεκίνησε από το πανεπιστήμιο. «Η Πνευμονολογία δεν ήταν εκ των δημοφιλών ειδικοτήτων, αν θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό τον όρο, πριν χρόνια. Βασικό ρόλο, όσον αφορά την επιλογή της ειδικότητας, παίζει αναμφίβολα και το Πανεπιστήμιο. Σίγουρα κάποιος φωτισμένος καθηγητής που ανοίγει δρόμους. Ο μέντορας που θα σε ωθήσει στην ειδικότητα. Η Πνευμονολογία δέχθηκε μια μεγάλη ώθηση στις αρχές τις δεκαετίας του 2000. Άρχισε να αναπτύσσεται επιστημονικά και να οργανώνεται περισσότερο. Είναι μια ειδικότητα με πολύ έντονο κλινικό, εργαστηριακό και επεμβατικό ενδιαφέρον, μια ειδικότητα με πολλές διαστάσεις. Αυτό από μόνο του καθίσταται ελκυστικό», μου εξηγεί ο κ. Καραγιάννης, ο οποίος πριν λίγο καιρό έδινε μάχη στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείο Λάρισας, ως εντατικολόγος.

«Ήθελα εξ αρχής την επαφή με τον ασθενή. Πάντα είχα στο μυαλό μου να έρθει ο ασθενής, να τον βοηθήσω, και να φεύγει από τα χέρια μου καλά. Υπάρχει άραγε πιο απτή βοήθεια σε έναν ασθενή, όταν θα σου έρθει με δύσπνοια και θα τον βοηθήσεις να πάρει ανάσα; Μπορεί να πληρωθεί αυτή η ανακούφιση που βλέπεις πως αισθάνεται», μου λέει η κα Σίχα, χαμογελώντας.

Είναι δεδομένο πως ο σύγχρονος τρόπος ζωής ανέδειξε πολλές ασθένειες που κάποτε δεν υπήρχαν. Το κάπνισμα, η παχυσαρκία, το έντονο στρες, η δυσκολία στον ύπνο, όλα «εξαρτήματα» αυτής της νέας πραγματικότητας στην οποία καταφέραμε να εγκλωβίσουμε τους εαυτούς μας, οδηγούν χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο στους πνευμονολόγους. Όταν «χτύπησε» ο κορωνοϊός, όλα μπήκαν σε δεύτερη μοίρα.

«Συμμετέχω με σύμβαση ως ιδιώτης ιατρός στο τμήμα covid του ΠΓΝΛ και δίνω τη μάχη μαζί με τους συναδέρφους εκεί. Έχουμε αντιμετωπίσει περιστατικά κορωνοϊού που αφορούν όλες τις ηλικιακές ομάδες. Αυτά που αντιμετωπίζουμε είναι πρωτόγνωρα πράγματα», μου εξηγεί η κα Σίχα. «Οδεύουμε στο τέλος του τρίτου κύματος, έχουμε όμως ακόμα δρόμο. Χρειαζόμαστε την ανοσία, μέσω των εμβολίων. Κάθε χρόνος που θα περνάει θα είναι πιο ήπιος από τον προηγούμενο», μου λέει η ίδια και σπεύδει να συμπληρώσει, καταθέτοντας τη δική του εμπειρία ο κ. Καραγιάννης. «Εγώ το έζησα όλο αυτό μέσα από την εντατική του ΓΝΛ, και στο πρώτο και στο δεύτερο κύμα. Ήταν κάτι το πρωτόγνωρο πραγματικά. Οφείλω να παραδεχθώ πως στην αρχή το είχα υποβαθμίσει, ως προς τη σοβαρότητα του, και μιλάω για την περίοδο των πρώτων δημοσιεύσεων, πριν ο ιός φτάσει στην χώρα μας. Άρχισα να συνειδητοποιώ τι γίνεται όταν είδα τις εικόνες της Βόρειας Ιταλίας. Όταν άρχισαν οι εισαγωγές στην εντατική, τα ερωτήματα στα οποία καλούμασταν να απαντήσουμε ήταν συγκεκριμένα: Πώς θα στηρίξουμε τους πρώτους βαρέως πάσχοντες; Πώς θα αντιμετωπίσουμε τα πρώτα περιστατικά; Τότε πρωτοείδαμε πως ο κορωνοϊός ήταν κάτι το εντελώς διαφορετικό. Δεν υπήρχε καμία βεβαιότητα πρόγνωσης. Χάσαμε αρρώστους στο νοσοκομείο, οι οποίοι δεν είχαν κανένα υποκείμενο νόσημα. Τώρα οι μονάδες είναι πιο ελεγχόμενες. Έχουμε και κάποια φάρμακα που φαίνεται πως καθυστερούν την όλη εξέλιξη και προλαμβάνουν κάποιες επιπλοκές. Φαίνεται πως ο κορωνοϊός θα αποτελέσει ένα χρόνιο νόσημα πλέον», μου εξηγεί ο ίδιος.

«Στο σημείο αυτό τίθεται εκ των πραγμάτων και το μείζον θέμα της υπερπληροφόρησης», παρεμβαίνει ο κ. Δημουλής. «Υπάρχει ένα ζήτημα με την υπερπληροφόρηση ή με το ότι έχουν γίνει όλοι σχεδόν ειδικοί, οπότε δεν είναι σε θέση να φιλτράρουν τις πληροφορίες αυτές. Αυτό έχει ως συνέπεια να γίνονται λάθη τόσο στη διαχείριση της πανδημίας, όσο και στον τρόπο αντιμετώπισης της ασθένειας. Θυμηθείτε πως η προβολή κάποιων φαρμάκων πως θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της νόσου, οδήγησε απλό κόσμο στα φαρμακεία. Κάθε ασθενής είναι μοναδικός. Όλοι οφείλουμε να γνωρίζουμε. Αν όμως και όταν έρθει η ώρα, ο γιατρός είναι αυτός που αποφασίζει. Κανείς άλλος.

Προσωπικά από την κλινική μου εμπειρία δεν είχα δει άλλον παρόμοιο ιό. Δεν ξέρω πως θα συμπεριφερθεί ο ασθενής που κόλλησε κορωνοϊό και αυτό αν θέλετε είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Έχω δει και το ένα άκρο και το άλλο. Δεν υπάρχει σταθερή κλινική συμπτωματολογία, ούτε σταθερή έκβαση. Πρέπει ειδικά τις δέκα πρώτες μέρες να είσαι πολύ κοντά στον ασθενή. Έχω δει επίσης σε κάποιους ασθενείς να αφήνει προβλήματα ο ιός, ενώ έχει περάσει. Ακόμα το μελετάμε και το ψάχνουμε. Θα μας απασχολεί και την επόμενη χρονιά. Είμαστε σε καλύτερο επίπεδο, μετά από ένα χρόνο, και σε επίπεδο ανάγνωσης και σε επίπεδο αντιμετώπισης», μου εξηγεί, και θέτω σε όλους το ζήτημα των εμβολίων. «Πρέπει οι πολίτες να εμβολιαστούν;»

«Να κάνουν όλοι εμβόλια. Οποιαδήποτε εμβόλια. Ο κόσμος δεν θα πρέπει να αγχώνεται. Αν διαβάσει κάποιος τις παρενέργειες που έχουν δυνητικά όλα τα φάρμακα, τότε θα σταματήσουμε, βάσει στατιστικής να τα παίρνουμε», μου απαντούν και οι τρεις με μια φωνή.

Είναι δεδομένο πως ο κορωνοϊός θα αποτελέσει κάποια στιγμή παρελθόν. Πώς θα γράψουμε όμως το μέλλον; Πώς θα το σχεδιάσουμε; Τρεις νέοι επιστήμονες καλούνται να το προβάλουν τώρα. Τους ρωτώ με τι θα είναι ικανοποιημένοι σε τρία χρόνια από τώρα. «Αν κάνουμε αυτή τη συζήτηση εδώ στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, σε τρία χρόνια από τώρα, τι θα θέλατε να έχει συμβεί για να είστε ικανοποιημένοι; Για να είστε ευτυχισμένοι;»

«Φιλοδοξούμε να οργανώσουμε μια κλινική που θα μπορεί να δίνει λύσεις γρήγορα, αξιόπιστα, με τις τελευταίες κατευθυντήριες επιστημονικές  γραμμές πάνω σε όλα τα νοσήματα του αναπνευστικού, με μικρό όσο το δυνατόν κόστος –είτε ψυχικό, είτε οικονομικό-, για τον άρρωστο. Κι όλα αυτά με την καλύτερη δυνατή διασύνδεση της δικής μας κλινικής με τις υπόλοιπες που διαθέτει το ΙΑΣΩ.  Η Πνευμονολογία μπορεί να έχει πολλές συνεργασίες με άλλες ειδικότητες και πλέον στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας λειτουργούν οργανωμένα όλες οι κλινικές εκείνες που μπορούν να υποστηρίξουν και το δικό μας έργο.

Ο ασθενής δεν είναι πάντα ένας «πνευμονολογικός άρρωστος». Μπορεί να πάσχει από άλλα νοσήματα, στα οποία όμως να συμμετέχει το πνευμονολογικό. Μπορεί να είναι ένας άρρωστος με κάποιο αυτοάνοσο, ή του Ογκολογικού τομέα για παράδειγμα. Η συνεργασία λοιπόν των ειδικοτήτων κρίνεται απαραίτητη και επιβεβλημένη και αυτό μπορεί να γίνει εδώ στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας», μου εξηγούν.

«Να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τους ογκολογικούς ασθενείς. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι αυτός που σκοτώνει τους περισσότερους ανθρώπους παγκοσμίως κάθε χρόνο. Να στοχεύσουμε στην πρόληψη. Αυτό θέλω να καταφέρουμε εδώ στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας. Σε αυτούς του ανθρώπους που έχουν πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα, να μπορούμε να κάνουμε ένα σωστό screening και αν πάσχουν από καρκίνο του πνεύμονα να μπορούμε άμεσα, με χαμηλό κόστος, να το αντιμετωπίζουμε κατευθείαν. Μελέτες δείχνουν πως μπορούμε να μειώσουμε τους θανάτους από καρκίνο του πνεύμονα κατά 20%, αν γίνει το σωστό screening έγκαιρα», μου λέει ο κ. Δημουλής ανεβάζοντας τον πήχη ψηλά.

Σκέφτομαι αυτό το τελευταίο. Αυτή δεν θα πρέπει να είναι η επιδίωξη κάθε σοβαρού επιστήμονα; Δεν θα πρέπει να θέτει τον πήχη ψηλά; Στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας η ομάδα των τριών επιστημόνων φαίνεται πως έχει ήδη απαντήσει στο ερώτημα αυτό. Το μέλλον θα δείξει πόσο μπορούμε να «ανασάνουμε» όλοι μας. Μέχρι τότε όμως καλό είναι να μην ξεχνάμε πως κάποιοι ήδη παλεύουν γι’ αυτό. Κι έτσι ο κόσμος πηγαίνει πιο μπροστά…