Ψωρίαση: Συμπτώματα, Αίτια και Θεραπεία

Η ψωρίαση είναι μια αυτοάνοση φλεγμονώδης δερματική πάθηση. Τα κύτταρα του δέρματος στα άτομα με ψωρίαση πολλαπλασιάζονται 10 φορές ταχύτερα από το φυσιολογικό. Καθώς αυτά τα γρήγορα πολλαπλασιαζόμενα κύτταρα φτάνουν στην επιφάνεια του δέρματος και πεθαίνουν, ο μεγάλος αριθμός τους οδηγεί στη δημιουργία επηρμένων, κόκκινων πλακών ή και κηλίδων που καλύπτονται από λευκά λέπια και προκαλούν φαγούρα.

Τα σημεία που προσβάλλονται συνηθέστερα είναι οι αγκώνες, τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής, το κατώτερο σημείο της μέσης, οι παλάμες και τα πέλματα. Αν και η ψωρίαση μπορεί να ξεκινήσει σε οποιαδήποτε ηλικία, είναι πιο συχνή στους ενήλικες από ό,τι στα παιδιά και επηρεάζει εξίσου άνδρες και γυναίκες.

Η ψωρίαση είναι μια συστηματική νόσος. Αυτό σημαίνει ότι εκτός από το δέρμα, μπορεί να επηρεάσει ολόκληρο το σώμα, αυξάνοντας τον κίνδυνο για φαινομενικά άσχετες ασθένειες, όπως μεταβολικό σύνδρομο (παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμία), υπερουριχαιμία, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου καθώς και για ψωριασική αρθρίτιδα, η οποία προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων και περιστασιακά της σπονδυλικής στήλης.

Το άγχος, το στρες, η κατάθλιψη, η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η μοναξιά είναι επίσης συνηθισμένα στα άτομα με ψωρίαση.  

Αιτίες της ψωρίασης

Η αιτιοπαθογένεια της ψωρίασης δεν είναι πλήρως γνωστή, αλλά είναι αποδεδειγμένο ότι το ανοσοποιητικό σύστημα παίζει ρόλο. Ορισμένοι εκλυτικοί παράγοντες παίζουν ρόλο τόσο στην εμφάνιση της ψωρίασης όσο και στην πυροδότηση των εξάρσεων σε άτομα που πάσχουν από τη νόσο.

Σε αυτούς περιλαμβάνονται το άγχος, ο κρύος καιρός, ο τραυματισμός του δέρματος, ορισμένες λοιμώξεις όπως η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ και ορισμένα φάρμακα όπως το λίθιο. Ενώ ο καθένας μπορεί να αναπτύξει τη νόσο, μερικοί παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο: το κάπνισμα, η παχυσαρκία και το οικογενειακό ιστορικό ψωρίασης.

Συμπτώματα της ψωρίασης

Η ψωρίαση είναι γνωστή για τα συμπτώματα που βλέπετε στο δέρμα σας, αλλά αυτή η νόσος εκτείνεται βαθύτερα από το δέρμα.

Τα συμπτώματα της ψωρίασης μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται από το είδος της ψωρίασης που έχει κανείς. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν πλάκες στο τριχωτό της κεφαλής ή στους αγκώνες τους, άλλοι μπορεί να έχουν κηλίδες που καλύπτουν μεγάλο μέρος του σώματός τους και άλλοι να έχουν φλύκταινες στις παλάμες και στα πέλματα.

Ένα βασικό πράγμα που πρέπει να γνωρίζουμε για την ψωρίαση είναι ότι δεν είναι μεταδοτική. Δεν μπορείτε να την κολλήσετε αγγίζοντας τις δερματικές πλάκες κάποιου άλλου.

Ακολουθεί μια ματιά στα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ψωρίασης που πρέπει να γνωρίζετε.

Ασημένια, φολιδωτά μπαλώματα

Τα παχιά λευκά ή ασημένια μπαλώματα είναι το κλασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα ενός τύπου ψωρίασης που ονομάζεται ψωρίαση κατά πλάκας. Αυτές οι πλάκες εμφανίζονται συνήθως στους αγκώνες, τα γόνατα και το τριχωτό της κεφαλής, αλλά μπορούν να εμφανιστούν οπουδήποτε στο σώμα.

Μικρές, διάσπαρτες, κόκκινες  βλάβες

Αυτός ο τύπος ψωρίασης φαίνεται πολύ διαφορετικός από τις ασημένιες πλάκες. Ονομάζεται σταγονοειδής ψωρίαση, και είναι ο δεύτερος πιο κοινός τύπος ψωρίασης μετά την ψωρίαση κατά πλάκας.

Κόκκινες περιγεγραμμένες κηλίδες 

Αυτός ο τύπος ψωρίασης είναι γνωστός ως ανάστροφη ψωρίαση. Αυτές οι επίπεδες, κόκκινες κηλίδες ψωρίασης αποτελούν συνήθως μια σαφώς περιγεγραμμένη περιοχή. Εμφανίζονται συχνότερα σε πτυχές του σώματος, στις μασχάλες, στη βουβωνική χώρα, στην περιοχή κάτω από τους μαστούς ή στην περιοχή γύρω από τα γεννητικά όργανα. 

Ψωρίαση του τριχωτού της κεφαλής

Τα άτομα με πιο ήπιες περιπτώσεις ψωρίασης που εντοπίζονται μόνο στο τριχωτό της κεφαλής θα μπορούσαν να μπερδέψουν τα συμπτώματά τους με πιτυρίδα. Η κύρια διαφορά μεταξύ της πιτυρίδας και ψωρίασης στο κεφάλι είναι ότι η πιτυρίδα έχει συνήθως λευκές, ξηρές νιφάδες ενώ τα μπαλώματα ψωρίασης είναι κόκκινη ή με ασημένια λάμψη. Η ψωρίαση του τριχωτού της κεφαλής μπορεί να κάνει το δέρμα να ερεθιστεί ή να αιμορραγήσει και μπορεί να οδηγήσει σε τριχόπτωση.

Ψωρίαση στα νύχια

Η ψωρίαση μπορεί να προσβάλει τα νύχια των χεριών και των ποδιών, με αποτέλεσμα την αλλαγή χρώματος και τη στρεβλή ανάπτυξή τους. Τα νύχια με ψωρίαση μπορεί να είναι ιδιαίτερα παχιά, με ραβδώσεις και με χαλαρή σύνδεσή τους με την κοίτη αυτών. Τα συμπτώματα ψωρίασης στα νύχια συνήθως συνοδεύουν την ψωρίαση του δέρματος, αλλά μπορεί να αναπτυχθούν και ανεξάρτητα.

Δύσκαμπτες, επώδυνες αρθρώσεις

Ο αυτοάνοσος μηχανισμός που οδηγεί σε δερματικές εκδηλώσεις ψωρίασης μπορεί επίσης να επηρεάσει και τις αρθρώσεις, μια κατάσταση που ονομάζεται ψωριασική αρθρίτιδα. Έως και το 30% των ατόμων με ψωρίαση αναπτύσσουν επίσης ψωριασική αρθρίτιδα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που αναπτύσσουν ψωριασική αρθρίτιδα το κάνουν μέσα σε 5-12 χρόνια από τότε που πρωτοεμφάνισαν ψωρίαση. Περίπου στο 15% των περιπτώσεων, οι ασθενείς διαγιγνώσκονται ταυτόχρονα με ψωρίαση και με ψωριασική αρθρίτιδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, εμφανίζονται συμπτώματα πόνου στις αρθρώσεις πριν εμφανιστούν οι δερματικές πλάκες της ψωρίασης.

Πώς η θεραπεία της ψωρίασης μπορεί να βοηθήσει στην αποτροπή επιπλοκών

Σήμερα, υπάρχουν περισσότερες επιλογές από ποτέ για τη διαχείριση της ψωρίασης, οπότε αν είστε πρόθυμοι να δοκιμάσετε διαφορετικές στρατηγικές, οι πιθανότητες είναι ότι θα βρείτε μια θεραπεία που θα σας εξυπηρετήσει.  

Επιπλέον, η αποτελεσματική θεραπεία δεν θα καθαρίσει απλώς το δέρμα σας, αλλά μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης συναφών παθήσεων. 

Υπάρχουν ενδείξεις ότι η χρήση μιας συστηματικής αγωγής μπορεί να βοηθήσει και τον καρδιαγγειακό σας κίνδυνο. Και ορισμένα από τα ίδια φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του δέρματος θα βελτιώσουν επίσης τις αρθρώσεις σε άτομα που πάσχουν από ψωριασική αρθρίτιδα. 

Ένας παράγοντας που θα καθορίσει το σχέδιο θεραπείας σας είναι η σοβαρότητα της νόσου σας, το ποσοστό του δέρματος που καλύπτει αλλά και το πάχος και η απολέπιση των πλακών σας.  

Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που θα εξετάσει ο γιατρός σας είναι το πώς αισθάνεστε για την ψωρίαση σας. Ακόμη και μια «ήπια» περίπτωση με βάση τα αυστηρά ιατρικά κριτήρια μπορεί να προκαλέσει σε ένα άτομο αμηχανία, άγχος και κοινωνική απομόνωση. 

Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε συμπτώματα ψωρίασης μη διστάσετε να συζητήσετε με τον γιατρό σας ώστε να βρείτε τη βέλτιστη θεραπεία για εσάς! 

Ευαγγελία Κ. Ζαμπέλη, MD, PhD, Ρευματολόγος, Υπεύθυνη Ρευματολογικού Ιατρείου ΙΑΣΩ Γενική Κλινική