Πολύποδας μήτρας: Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε
Τι είναι οι πολύποδες;
Οι πολύποδες είναι συνήθως καλοήθεις όγκοι του βλεννογόνου (εσωτερικό περίβλημα) της ενδομήτριας κοιλότητας (ενδομήτριο) ή του τραχήλου. Αποτελούν παθολογία στη γυναικολογία και εμφανίζονται σχετικά συχνά και σε οποιαδήποτε ηλικία.
Συνήθως εντοπίζονται στην περιοχή του σώματος της μήτρας και είναι συχνότεροι μεταξύ 40 και 65 ετών.
Σε μια μήτρα μπορεί να εντοπίζονται ένας ή και περισσότεροι πολύποδες είτε στο ενδομήτριο είτε στον τράχηλο. Το μέγεθος τους ποικίλλει από λίγα χιλιοστά ως μερικά εκατοστά.
Γιατί δημιουργούνται οι πολύποδες;
Δεν είναι γνωστή η ακριβής αιτία δημιουργίας τους αλλά φαίνεται να επηρεάζονται από τα επίπεδα ορμονών και ιδιαίτερα από τα επίπεδα των οιστρογόνων.
Παράγοντες κινδύνου εμφάνισης τους είναι:
- Αύξηση της ηλικίας
- Παχυσαρκία
- Υπέρταση
- Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης
- Θεραπευτική αγωγή με Τamoxifen
- Καθυστερημένη εμμηνόπαυση
- Ιστορικό εμφάνισης πολύποδα
Τι συμπτώματα προκαλεί ο πολύποδας της μήτρας;
Πολλές φορές οι πολύποδες δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα! Συμπτώματα προκαλούν συνήθως όταν είναι μεγάλοι ή πολλοί.
Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι:
- Διαταραχές της έμμηνου ρύσης
- Παρατεταμένη εμμηνόρροια
- Κολπική αιμόρροια μεταξύ εμμήνων ρύσεων
- Ακανόνιστη έμμηνη ρύση
- Κολπική αιμόρροια μετά από σεξουαλική επαφή
- Κολπική αιμόρροια σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες
- Κοιλιακό άλγος
- Υπογονιμότητα σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας
Πώς γίνεται η διάγνωση των πολυπόδων;
Πολλές φορές οι πολύποδες ανακαλύπτονται τυχαία κατά τον γυναικολογικό έλεγχο ρουτίνας. Μπορεί να γίνουν ορατοί ακόμα και με γυμνό μάτι κατά τη διάρκεια εξέτασης του κόλπου με τη βοήθεια του κολποδιαστολέα όταν εξέχουν από το τραχηλικό στόμιο. Στην περίπτωση αυτή είναι και με την ψηλάφηση διακριτοί.
Συνήθως όμως το κολπικό υπερηχογράφημα, ιδιαίτερα με τρισδιάστατη απεικόνιση κατά προτίμηση αμέσως μετά το τέλος της περιόδου όταν πρόκειται για προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, είναι αρκετό για να γίνει η διάγνωση. Η σίγουρη διάγνωση γίνεται με Υστεροσκόπηση, βιοψία και ιστολογική εξέταση.
Πώς θεραπεύονται οι πολύποδες;
Δεν υπάρχει φαρμακευτική αγωγή που να εξαφανίζει τους πολύποδες. Η μόνη θεραπεία είναι η χειρουργική αφαίρεση τους.
Η παλαιότερη «τυφλή» μέθοδος της απόξεσης της ενδομήτριας κοιλότητας με ειδικό ξέστρο έχει ξεπεραστεί. Η πλέον αξιόπιστη χειρουργική αντιμετώπιση είναι σήμερα η Χειρουργική Υστεροσκόπηση που αποτελεί μέθοδο μεγάλης ακρίβειας και ασφάλειας στα χέρια εξειδικευμένων με αυτή τη μέθοδο γυναικολόγων.
Πότε ο πολύποδας της μήτρας είναι επικίνδυνος;
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι πολύποδες είναι καλοήθεις. Ωστόσο κάποιοι μπορεί να αποτελούν προκαρκινικές αλλοιώσεις οι οποίες ενδέχεται να μετασχηματιστούν σε καρκίνο του ενδομητρίου ή του τραχήλου της μήτρας. Οι πιθανότητες εξέλιξης τους σε καρκίνο αυξάνονται μετά την εμμηνόπαυση.
Όταν πρόκειται για έναν μικρό και ασυμπτωματικό πολύποδα μπορεί να ακολουθηθεί αρχικά μια συντηρητική θεραπεία παρακολούθησης του. Σε κάθε άλλη περίπτωση και ειδικά όταν πρόκειται για μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες οι πολύποδες πρέπει να αφαιρούνται.
Χειρουργική Υστεροσκόπηση ή Ρεζεκτοσκόπηση για την αφαίρεση πολύποδα
Το χειρουργικό Υστεροσκόπιο ή Ρεζεκτοσκόπιο είναι ένα λεπτό τηλεσκόπιο που εισέρχεται από τον κόλπο και τον τράχηλο στο εσωτερικό της μήτρας της γυναίκας και με τη βοήθεια της ενσωματωμένης κάμερας και μιας φωτεινής πηγής ελέγχεται και επιθεωρείται επακριβώς η ενδομητρική κοιλότητα και ο Ενδοτράχηλος.
Συνδέεται με δέκτη (Monitor) και επιτρέπει την προβολή της εικόνας σε έγχρωμη οθόνη ενώ υπάρχει η δυνατότητα λήψης φωτογραφιών ή και βιντεοσκόπησης κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
Η αφαίρεση του πολύποδα της μήτρας μπορεί να γίνει ταυτόχρονα με την αγκύλη διαθερμίας του ρεζεκτοσκοπίου και άμεση όραση. Η χρησιμοποίηση της διαθερμίας εξασφαλίζει αιμόσταση, ο πολύποδας αφαιρείται από τη ρίζα και με ακρίβεια. Αυτή η μέθοδος είναι ασφαλής και μειώνει την πιθανότητα υποτροπής. Συνήθως μετά την αφαίρεση του πολύποδα ακολουθεί η συμπληρωματική απόξεση του ενδομητρίου για διάγνωση επιπλέον παθολογίας όπως υπερπλασία του ενδομητρίου ή κακοήθεια.
Οι πολύποδες που αφαιρούνται πάντα στέλνονται για ιστολογική εξέταση.
Η Χειρουργική Υστεροσκόπηση ή Ρεζεκτοσκόπηση αποτελεί μια πολύ μικρή επεμβατική διαδικασία ρουτίνας που γίνεται υπό βραχεία γενική αναισθησία. Η επέμβαση γίνεται εξ ολοκλήρου διαμέσου του κόλπου χωρίς τομές. Η ασθενής παρακολουθείτε για κάποιες ώρες μετά την επέμβαση στην κλινική και στη συνέχεια μπορεί να πάρει εξιτήριο την ίδια μέρα.
Βασιλική Ξηντάρα, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος, Συνεργάτης ΙΑΣΩ