Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: Συμπτώματα και Θεραπεία

Το Σύνδρομο Ευερεθίστου Εντέρου (ΣΕΕ), γνωστό και ως σπαστική κολίτιδα, αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που αφορούν το γαστρεντερικό, κυρίως στον Δυτικό κόσμο και σίγουρα την πιο συχνή διαταραχή λόγω της αλληλεπίδρασης εγκεφάλου και γαστρεντερικού.

Περίπου ένας στους επτά ανθρώπους στη Δύση πάσχει από ΣΕΕ, αντιμετωπίζοντας προβλήματα στην καθημερινότητα του. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να ελαττώσει τη διενέργεια περιττών εξετάσεων, να οδηγήσει στον καθησυχασμό, στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Υπάρχουν κριτήρια για τη διάγνωση του ευερέθιστου εντέρου. Δεν υπάρχουν ευρήματα στην κολονοσκόπηση. Το ΣΕΕ δεν οδηγεί σε καρκίνο, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου ή αιμορραγία.

Το ΣΕΕ μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως

• Κοιλιακό άλγος, το οποίο συνήθως υποχωρεί με την κένωση.
• Μετεωρισμό.
• Διαταραχή σύστασης των κοπράνων.
• Διάρροια ή δυσκοιλιότητα.
• Επιτακτικότητα κένωσης.
• Δυσκολία κένωσης παρά την επιθυμία για κένωση.
• Παρουσία μικρής ποσότητας βλέννης στα κόπρανα.

Υπάρχουν 3 υπότυποι του ΣΕΕ

• ΣΕΕ με διάρροια
• ΣΕΕ με δυσκοιλιότητα
• Μικτός τύπος

Το ΣΕΕ μπορεί να προκληθεί από μια σειρά παράγοντες

• Διαταραχές κινητικότητας
• Σπλαχνική υπερευαισθησία
• Δυσλειτουργία άξονα εγκεφάλου – γαστρεντερικού
• Διατροφή
• Ορμονικές μεταβολές
• Αγχώδεις διαταραχές ή περίοδοι έντονης κόπωσης

Δεν μπορεί να μιλάμε για ΣΕΕ και θα πρέπει να αναζητήσουμε ιατρική συμβουλή άμεσα, όταν έχουμε

• Αιμορραγία
• Πυρετό
• πώλεια βάρους
• Οξύ κοιλιακό άλγος

Όταν επισκεφτείτε ένα γιατρό, αυτός θα σας πάρει ένα πλήρες ατομικό και κληρονομικό ιστορικό, θα σας εξετάσει κλινικά και μπορεί να σας ζητήσει μια σειρά εξετάσεων αίματος ή/και κοπράνων για να αποκλείσει άλλα νοσήματα. Μετά από τις παραπάνω εξετάσεις μπορεί να ζητηθεί και ενδοσκοπικός έλεγχος με κολονοσκόπηση ή/και γαστροσκόπηση.

Θεραπεία ΣΕΕ

Δεν υπάρχει μία και μοναδική θεραπευτική προσέγγιση. Θα πρέπει να υπάρχει εξατομικευμένη προσέγγιση με 3 βασικούς άξονες: δίαιτα – φαρμακευτική θεραπεία – ψυχολογικές θεραπείες.

Δίαιτα:  Πολλοί ασθενείς αναφέρουν επιδείνωση των συμπτωμάτων μετά από συγκεκριμένες τροφές, όπως το γάλα, κάποια συγκεκριμένα πράσινα ή λαχανικά ή λιπαρά. Αυτές όμως οι τροφές δεν επηρεάζουν όλους και όχι πάντα.

Συστήνεται η τήρηση ενός «ημερολογίου διατροφής» και η συζήτηση των παρατηρήσεων με τον γιατρό σας ή τον διατροφολόγο.

Η αποφυγή συγκεκριμένων τροφών για κάποιο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση των συμπτωμάτων. Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης η δίαιτα ελεύθερης γλουτένης ή χαμηλής σε FODMAPs για μικρά διαστήματα, μπορεί να βοηθήσει.

Φαρμακευτική θεραπεία: η αγωγή που θα χορηγηθεί εξαρτάται από τα συγκεκριμένα συμπτώματα του κάθε ασθενή. Έχουν χορηγηθεί με καλά αποτελέσματα:

• Προβιοτικά για την αντιμετώπιση της δυσβίωσης.
• Σπασμολυτικά για την αντιμετώπιση του πόνου.
• Αντιβιοτικά, όπως η Ριφαξιμίνη σε περίπτωση κυρίως διαρροιών.
• Αντιδιαρροϊκά.
• Μαλακτικά των κοπράνων.
• Αντικαταθλιπτικά.
• Μια σειρά ουσιών που χορηγούνται τα τελευταία χρόνια όπως το έλαιο μέντας για την αντιμετώπιση του πόνου, η αλόη, το βουτυρικό οξύ, η γλουταμίνη κα.

Ψυχολογικές θεραπείες:

• Αντιμετώπιση άγχους (ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή).
• Συμπεριφεριολογικές θεραπείες.
• Ύπνωση.
• Μέθοδοι χαλάρωσης.

Συμπέρασμα

Εάν έχετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, μην πανικοβάλλεστε. Συζητήστε το με τον ιατρό σας. Εάν πράγματι πρόκειται για σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ο γιατρός σας θα σας καθησυχάσει και θα σας καθοδηγήσει στη θεραπευτική προσέγγιση που θα ταιριάζει καλύτερα σε εσάς.

Δημήτρης Δανδάκης, Γαστρεντερολόγος, Διευθυντής Α΄ Γαστρεντερολογικής Κλινικής Επεμβατικής Ενδοσκόπησης, ΙΑΣΩ Γενική Κλινική