Στυτική Δυσλειτουργία: Αίτια, Διάγνωση και Θεραπεία
Είναι η συνεχής η περιοδική αδυναμία επίτευξης διατήρησης της στύσης, για να υπάρξει μια επιτυχημένη σεξουαλική επαφή. Ένα παροδικό επεισόδιο στυτικής δυσλειτουργίας δεν είναι αναγκαστικά σημαντικό και μπορεί να συμβεί στο καθένα.
Η Σ.Δ. αποτελεί συχνά ταμπού και είναι αποδεδειγμένο ότι δυσανάλογα μικρός αριθμός πασχόντων αναζητούν λύση στο πρόβλημα τους.
Αυτό δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο των Ελλήνων, αφού το ίδιο έχει φανεί και σε διεθνείς μελέτες που καταγράφουν την ντροπή ως βασική αιτία.
Κάτι τέτοιο σχετίζεται με τον μύθο πως τα σεξουαλικά προβλήματα εμφανίζονται μόνο στις μεγαλύτερες ηλικίες. Το πρώτο βήμα είναι πάντα δύσκολο αλλά είναι το κλειδί για να λυθεί το πρόβλημα.
Υπάρχουν σήμερα πάρα πολλές θεραπευτικές επιλογές οι οποίες μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα αφού μάθαμε που οφείλεται, βρήκαμε διαγνωστικές εξετάσεις που εντοπίζουν το πρόβλημα.
Πόσο συχνά εμφανίζεται;
Στην Ελλάδα λείπουν οι μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες. Η εκτίμηση είναι ότι πάνω από 500,00 άνδρες ζουν με το πρόβλημα αυτό.
Υπολογίζεται ότι το 40% των ανδρών εμφανίζουν κάποιο βαθμό ΣΔ όταν φτάνουν τα 40 και το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 70% έως την ηλικία των 70 ετών.
Αιτίες της Σ.Δ.
Σε γενικές γραμμές μπορούν να χωριστούν σε 2 κατηγορίες, φυσικές και ψυχολογικές. Πολλά περιστατικά οφείλονται σε αιτίες και από τις δύο αυτές κατηγορίες συνδυαστικά.
Στις φυσικές αιτίες συγκαταλέγονται οι καρδιακές παθήσεις, η αρτηριοσκλήρυνση, υψηλή χοληστερόλη, υψηλή αρτηριακή πίεση, ο σακχαρώδης διαβήτης, το μεταβολικό σύνδρομο, η παχυσαρκία, η νόσος peyronie, οι διαταραχές ύπνου, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, η χρήση ναρκωτικών, η λήψη ορισμένων φαρμάκων, ψυχολογικές αιτίες κυρίως στους νέους, ορμονικές διαταραχές, θεραπείες για καρκίνο προστάτη, χειρουργικές επεμβάσεις στη πύελο.
Ψυχολογικές αιτίες:
- αμηχανία μπροστά σε νέα σύντροφο
- άγχος ανταπόκρισης στη σεξουαλική διάθεση της συντρόφου
- άγχος επίδοσης κατά τη σεξουαλική πράξη
- άγχος για την εικόνα σώματος μπροστά στη σύντροφο
- ένοχες από κάποιο μυστικό του προς τη σύντροφο (απιστία)
- κάποιο σημαντικό πρόβλημα (οικογενειακό ή επαγγελματικό) εκείνη την περίοδο
- χαμηλή αυτοεκτίμηση
- ιδιαίτερα κουραστικές μέρες
- δυσκολία στην επίτευξη μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης
- περιορισμός χρονικός ή περιβάλλοντος
Οι αντιλήψεις ότι οι άνδρες πρέπει πάντα να έχουν στύση και πως πρέπει πάντα να ικανοποιούν τις σεξουαλικές ανάγκες της συντρόφου τους, πεποιθήσεις που βρίσκονται βαθιά ριζωμένες ακόμη και στους ποιο ώριμους και συγκροτημένους άνδρες, αποτελούν πρόσφορο έδαφος για να δημιουργηθεί και να συντηρηθεί το άγχος επίδοσης.
Διάγνωση
Ιατρικό ιστορικό: λήψη φαρμάκων, χρήση ουσιών, χειρουργεία, κατανάλωση αλκοόλ, ψυχική υγεία, κάπνισμα, χρόνιες παθήσεις.
Σεξουαλικό ιστορικό: περιγραφή προβλήματος στύσης (πόσο σκληρή, διάρκεια), άλλα σεξουαλικά προβλήματα (επιθυμία , πρόωρη εκσπερμάτωση κ.α), σταθερό η περιοδικό πρόβλημα, σεξουαλικά προβλήματα της συντρόφου, επιτυχής στύση μόνος (αυνανισμός-νυχτερινές/πρωινές στύσεις), παράγοντες που επιδεινώνουν το πρόβλημα (μέρος, συγκεκριμένη σύντροφος κ.α.), δοκιμή θεραπείας (χάπια).
Με βάση το ιστορικό συνήθως έχουμε μια εκτίμηση εάν το πρόβλημα είναι οργανικό ή ψυχολογικό. Άνδρες κάτω των 40 ετών υγιείς χωρίς θεραπείες για άλλες παθήσεις που το πρόβλημα εμφανίστηκε ξαφνικά δεν χρειάζονται καμία διαγνωστική εξέταση - παραπομπή σε σεξολόγο.
Διαγνωστικές εξετάσεις
Για τους περισσότερους ασθενείς η λήψη ενός καλού ιστορικού και η κλινική εξέταση αρκούν για να τεθεί διάγνωση. Για εκείνα τα περιστατικά που απαιτούνται επιπλέον εξετάσεις είναι απαραίτητες:
- Εξετάσεις αίματος
- Σάκχαρο
- Χοληστερίνη
- Τεστοστερόνη
- Καρδιολογική εξέταση
- triplex αγγείων
- Πέους με πρόκλητη στύση
- Καταγραφή νυκτερινών στύσεων
- Σεξολογική ή ψυχιατρική εξέταση
Ασθενής με παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου πάνω από 3 έτη και διαταραχές στύσης πιθανότατα πάσχουν από καρδιαγγειακή νόσο.
Η καλύτερη θεραπεία λοιπόν είναι η πρόληψη.
Διατήρηση ενός υγιούς τρόπου ζωής, καλή σωματική και ψυχική υγεία :
Κάνετε σεξ μόνο όταν επιθυμείτε, δημιουργήστε κατάλληλες συνθήκες για σέξ, αυξήστε τη σωματική άσκηση, ελέγξτε το σωματικό βάρος, επιλέξτε μεσογειακή διατροφή, διακόψτε το κάπνισμα.
Θεραπευτικές επιλογές
Φάρμακα από το στόμα, που αυξάνουν την ροή αίματος στο πέος, ψυχοθεραπεία όταν υπάρχουν ψυχολογικά αίτια, ενδοσπραγγώδεις ενέσεις (εύκολη στην εκμάθηση διαδικασία). Ο ασθενής εκπαιδεύεται να κάνει μια ένεση στο πέος του, Ορμονοθεραπεία όπου υπάρχει έλλειψη τεστοστερόνης (1 ένεση ανά τρίμηνο - σπρευ - gel), ενδοπεϊκή πρόθεση όπου απαιτείται στα σηραγγώδη σώματα του πέους, μια ειδική συσκευή που προκαλεί στύση με μηχανικό τρόπο.
Η ερώτηση που μπαίνει πάντα επιτακτικά από τον ασθενή είναι: γιατρέ μου μήπως κινδυνεύω από τα χάπια ή ποιό είναι το καλύτερο;
Όλα τα φάρμακα που κυκλοφορούν είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά (50-70% των περιπτώσεων ) και ασφαλή ή μόνη αντένδειξη είναι η συγχορήγηση με τα νιτρώδη.
Χρησιμοποιούνται 1-2 ώρες πριν από την επαφή ενώ κάποια και 30 λεπτά πριν. Κάποια διαρκούν 4-12 ώρες και άλλα 36 ώρες. Οι εκτιμήσεις είναι ότι οι πωλήσεις είναι περίπου 400,000 χάπια το μήνα.
Θα πρέπει να αποφεύγονται τα φάρμακα που διαφημίζονται στα ΜΜΕ και τηλεόραση όπως και τα φάρμακα που πωλούνται μέσω internet.
Ιωάννης Χριστοφής, Χειρουργός Ουρολόγος Ανδρολόγος, Διευθυντής Γ’ Ουρολογικής Κλινικής και Μονάδας Λιθοτριψίας, ΙΑΣΩ Γενική Κλινική