Τι είναι η ψωριασική αρθρίτιδα

Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι ένας πολύπλοκος και συχνά δύσκολος στη διάγνωση τύπος φλεγμονώδους αρθρίτιδας που επηρεάζει διαφορετικά κάθε ασθενή. Ενώ υπάρχει η αντίληψη ότι η ψωριασική αρθρίτιδα είναι παρόμοια με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, με επιπλέον προσβολή του δέρματος από ψωρίαση, στην πραγματικότητα η ψωριασική αρθρίτιδα είναι μια εντελώς ξεχωριστή ασθένεια με τους δικούς της παράγοντες κινδύνου, ένα σύνολο ετερόκλιτων συμπτωμάτων και διαφορετικές επιλογές θεραπείας.

Πως συνδέεται η Ψωρίαση με την Ψωριασική Αρθρίτιδα;

Η ψωρίαση είναι χρόνια δερματοπάθεια με εξάρσεις και υφέσεις που αφορά το 2-3% του πληθυσμού παγκοσμίως. Χαρακτηρίζεται από ερυθρές, σκληρές στην αφή «πλάκες», οι οποίες καλύπτονται από λέπια ή νιφάδες και συνήθως εντοπίζονται στους αγκώνες, τα γόνατα, το τριχωτό της κεφαλής, το κατώτερο σημείο της μέσης, τις παλάμες ή/και τα πέλματα. Η ψωριασική αρθρίτιδα παρατηρείται σε ασθενείς με ψωρίαση.

Ψωριασική αρθρίτιδα εμφανίζει περίπου το 20% των ασθενών με ψωρίαση. Η πλειοψηφία έχουν ήδη ψωρίαση όταν διαγιγνώσκονται με αρθρίτιδα. Συνήθως η αρθρίτιδα εμφανίζεται μέσα σε 5-12 χρόνια από τη διάγνωση της ψωρίασης. Ωστόσο, περίπου στο 15% των ασθενών, οι εκδηλώσεις της αρθρίτιδας συμπίπτουν με τη δερματική νόσο ενώ στο 17% των ασθενών, η αρθρίτιδα εμφανίζεται πριν από τις δερματικές εκδηλώσεις, καθιστώντας τη διάγνωση πιο δύσκολη.

Ποια άτομα προσβάλλονται από Ψωριασική Αρθρίτιδα;

Προσβάλλονται το ίδιο συχνά γυναίκες και άντρες νεαρής ηλικίας, 20-40 ετών, οι οποίοι έχουν γενετική προδιάθεση για τη νόσο. Περίπου το 33-50% των ασθενών με ψωριασική αρθρίτιδα έχουν τουλάχιστον έναν συγγενή πρώτου βαθμού που έχει επίσης ψωρίαση ή ψωριασική αρθρίτιδα.

Ποιοι είναι οι αρθρικές εκδηλώσεις της Ψωριασικής Αρθρίτιδας;

Στην ψωριασική αρθρίτιδα τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με τις αρθρώσεις που προσβάλλονται. Ο τύπος της αρθρικής προσβολής διαφέρει σε κάθε ασθενή και μπορεί και να εναλλάσσεται στον ίδιο ασθενή με την πάροδο του χρόνου. Κάποιοι τύποι προσβολής μπορεί να συνυπάρχουν.

Ασύμμετρη ολιγοαρθρίτιδα: σε αυτόν τον τύπο ψωριασικής αρθρίτιδας προσβάλλονται λιγότερες από πέντε μικρές ή μεγάλες αρθρώσεις και τα συμπτώματα αρθρίτιδας δεν εμφανίζονται σε αρθρώσεις και στις δύο πλευρές του σώματος ταυτόχρονα. Στον τύπο αυτόν ανήκει και η δακτυλίτιδα, όπου διογκώνεται και πονάει ένα δάκτυλο χεριού ή ποδιού, το οποίο αποκτά τη μορφή «λουκάνικου».

Συμμετρική πολυαρθρίτιδα: στον τύπο αυτό της ψωριασικής αρθρίτιδας πάσχουν πέντε ή περισσότερες αρθρώσεις και στις δύο πλευρές του σώματος ταυτόχρονα. Ο τύπος αυτός μιμείται τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.

Αρθρίτιδα περιφερικών φαλάγγων: αυτός ο τύπος ψωριασικής αρθρίτιδας αφορά την προσβολή των άπω φαλαγγοφαλαγγικών αρθρώσεων των χεριών και των ποδιών και θεωρείται κλασική μορφή της ψωριασικής αρθρίτιδας. Ωστόσο, παρατηρείται μόνο στο 5-10% των ασθενών με ψωριασική αρθρίτιδα, κυρίως άνδρες. Ο τύπος αυτός της ψωριασικής αρθρίτιδας μπορεί να προκαλέσει και χαρακτηριστικές αλλαγές στα νύχια.

Ακρωτηριαστική αρθρίτιδα (arthritis mutilans): είναι σπάνιος τύπος ψωριασικής αρθρίτιδας (1-5% των ασθενών). Χαρακτηρίζεται από απορρόφηση του οστού των τελικών φαλάγγων των δακτύλων ή και των οστικών δομών των καρπών και των αστραγάλων με συνοδό καταστροφή των αρθρώσεων.

Σπονδυλοαρθρίτιδα με/ή χωρίς ιερολαγονίτιδα: προσβολή των αρθρώσεων του αξονικού σκελετού εμφανίζει περίπου το 5% των ασθενών με ψωριασική αρθρίτιδα, κυρίως άντρες. Κλινικές ενδείξεις σπονδυλαρθρίτιδας ή/και ιερολαγονίτιδας μπορεί να παρατηρηθούν σε συνδυασμό με άλλους τύπους ψωριασικής αρθρίτιδας.

Άλλη χαρακτηριστική εκδήλωση της ψωριασικής αρθρίτιδας αποτελεί η ενθεσίτιδα που οφείλεται σε φλεγμονή στις θέσεις πρόσφυσης των τενόντων, των συνδέσμων και των θυλάκων στα οστά. Συχνή εντόπιση της ενθεσίτιδας είναι η κάτω επιφάνεια της πτέρνας και η οπίσθια επιφάνεια όπου προσφύεται ο αχίλλειος τένοντας.

Ποια είναι η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση της ψωριασικής αρθρίτιδας;

Κύριος στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης της ψωριασικής αρθρίτιδας είναι η επίτευξη ύφεσης της νόσου, που σημαίνει υποχώρηση όλων των συμπτωμάτων της νόσου, πρόληψη παραμορφώσεων των αρθρώσεων, λειτουργικών, κινητικών διαταραχών και αναπηρίας και βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.

Τα τελευταία χρόνια σημειώθηκαν σημαντικές εξελίξεις στις γνώσεις μας πάνω στους φλεγμονώδεις παθογενετικούς μηχανισμούς οι οποίοι προκαλούν τη νόσο. Η πρόοδος αυτή είχε ως αποτέλεσμα να ενισχυθεί σημαντικά η θεραπευτική φαρέτρα των ιατρών ρευματολόγων για την αντιμετώπιση της ψωριασικής αρθρίτιδας με αρκετά στοχευμένα φάρμακα.

Σήμερα είναι εφικτή η επίτευξη της ύφεσης με την εφαρμογή του κατάλληλου για κάθε ασθενή θεραπευτικού προγράμματος. Καθοριστικό όμως ρόλο για την επιτυχή θεραπεία  παίζει η έγκαιρη διάγνωση και η πρώιμη και ορθή θεραπευτική παρέμβαση.

Ποια είναι η επίδραση της ψωριασικής αρθρίτιδας στη γονιμότητα;

Η γονιμότητα ορίζεται ως η ικανότητα σύλληψης και η ικανότητα να μείνετε έγκυος. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η ψωριασική αρθρίτιδα επηρεάζει τη γονιμότητα ή ότι οδηγεί σε χειρότερα αποτελέσματα εγκυμοσύνης. Εντούτοις, ορισμένα αντιρευματικά φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν την ανδρική γονιμότητα.

Ποια είναι η επίδραση της ψωριασικής αρθρίτιδας στην εγκυμοσύνη;

Συνολικά, οι έρευνες για τα αποτελέσματα εγκυμοσύνης σε γυναίκες με ψωριασική αρθρίτιδα συμφωνούν ότι η ψωριασική αρθρίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πιθανότητα πρόωρου τοκετού και καισαρικής τομής. Οι πλειονότητα των μελετών καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι περισσότερες γυναίκες με ψωριασική αρθρίτιδα έχουν εγκυμοσύνες χωρίς σημαντικές ανεπιθύμητες εκβάσεις.

Πώς επηρεάζει η εγκυμοσύνη τα συμπτώματα της ψωριασικής αρθρίτιδας;

Σχετικές έρευνες δείχνουν ότι συνήθως τα συμπτώματα της ψωριασικής αρθρίτιδας βελτιώνονται κατά τη διάρκεια και τους πρώτους έξι μήνες μετά την εγκυμοσύνη, ενώ μπορεί να επιδεινωθούν στη συνέχεια.

Πώς διαμορφώνεται η θεραπευτική προσέγγιση της ψωριασικής αρθρίτιδας κατά την  εγκυμοσύνη;

Εάν είστε έγκυος, η θεραπεία της ψωριασικής αρθρίτιδας πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες σας και του αναπτυσσόμενου εμβρύου. Μπορεί να πρέπει να σταματήσετε να παίρνετε ορισμένα φάρμακα αρκετά νωρίτερα από τη σύλληψη ή να τα σταματήσετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ορισμένα συστηματικά και βιολογικά φάρμακα θα πρέπει να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επειδή αυτά τα φάρμακα συνδέονται με γενετικές ανωμαλίες και αποβολές. Εντούτοις, συγκεκριμένοι βιολογικοί παράγοντες μπορούν να συνεχιστούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ο ρευματολόγος και ο μαιευτήρας σας πρέπει να βρίσκονται σε στενή συνεργασία όσον αφορά τον προγραμματισμό και την φροντίδα της εγκυμοσύνης αν έχετε ψωριασική αρθρίτιδα.