Φλεβικές δυσπλασίες

Χρήστος Γκόγκας
Επεμβατικός Ακτινολόγος/Νευροακτινολόγος, Υπεύθυνος Κέντρου Αγγειακών Ανωμαλιών ΙΑΣΩ Παίδων
Τάλια Τσιβιτανίδου-Κάκουρου
Δερματολόγος ΙΑΣΩ Παίδων

Οι φλεβικές δυσπλασίες είναι οι συχνότερες αγγειακές δυσπλασίες. Πρόκειται για συγγενή πάθηση, δηλαδή υπάρχουν από τη γέννηση του παιδιού.

Για την εμφάνισή τους ενοχοποιούνται γενετικές μεταλλάξεις κατά τη διάρκεια της εμβρυικής ζωής. Το αποτέλεσμα αυτού το γενετικού λάθους είναι ο σχηματισμός παθολογικά διευρυσμένων φλεβών, οι οποίες διογκώνονται με την αύξηση της ηλικίας. Οι φλέβες αυτές έχουν ασθενές τοίχωμα, για αυτό έχουν την τάση να φουσκώνουν.

Πώς μοιάζει μία φλεβική δυσπλασία;

Οι φλεβικές δυσπλασίες συχνά μοιάζουν με διογκώσεις μπλε απόχρωσης, οι οποίες είναι μαλακές και ευπίεστες. Μπορεί να προσβάλουν όλα τα μέρη του σώματος, αλλά συχνότερα εντοπίζονται στο δέρμα.

Πότε εμφανίζονται οι φλεβικές δυσπλασίες;

Οι φλεβικές δυσπλασίες, αν και υπάρχουν από τη γέννηση, είναι δυνατό να μη γίνουν αντιληπτές στα πρώτα χρόνια της ζωής. Συνήθως διογκώνονται και προκαλούν συμπτώματα κατά την εφηβεία ή μετά από κάποιο τραυματισμό.

Συμπτώματα - Επιπλοκές φλεβικών δυσπλασιών

Οι φλεβικές δυσπλασίες προκαλούν ποικίλα συμπτώματα, κυρίως σε συνάρτηση με τη θέση και το μέγεθός τους:

• Στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου μπορεί να διογκωθούν και να δημιουργήσουν δυσχέρεια στην αναπνοή λόγω πίεσης στον αεραγωγό ή να εμποδίσουν την όραση ή την κατάποση.
• Όταν προσβάλλεται ο γαστρεντερικός σωλήνας μπορεί να προκαλέσουν αναιμία λόγω αιμορραγιών.
• Όταν η φλεβική δυσπλασία εντοπίζεται σε ένα άκρο, μπορεί να προκαλέσει διαφορά μήκους μεταξύ του υγιούς και προσβεβλημένου μέλους (π.χ. ανισοσκελία).
• Όταν προσβάλλονται οι αρθρώσεις και ο αρθρικός υμένας μπορεί να οδηγήσουν σε αρθρίτιδα.
• Όταν σχηματίζεται θρόμβος μέσα στις παθολογικές φλέβες, μπορεί να προκληθεί ξαφνική διόγκωση και πόνος.
• Όταν προσβάλλεται το εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο, υπάρχει κίνδυνος πνευμονικής εμβολής.
• Σε εκτεταμένες φλεβικές δυσπλασίες, μπορεί να παρατηρηθούν διαταραχές στην πηκτικότητα του αίματος.
• Τέλος, σημαντική είναι η ψυχολογική επιβάρυνση λόγω των χρόνιων συμπτωμάτων και της αισθητικής παραμόρφωσης.

Πότε αντιμετωπίζεται η φλεβική δυσπλασία;

Πρέπει κανείς να περιμένει μέχρι το παιδί να ενηλικιωθεί;
Ανεξαρτήτως της ηλικίας του ασθενούς, η απόφαση για θεραπευτική παρέμβαση της φλεβικής δυσπλασίας λαμβάνεται βάσει κλινικών κριτηρίων όπως:

• Η παρουσία πόνου.
• Η παραμόρφωση.
• Η παρεμπόδιση ζωτικών λειτουργιών, όπως η όραση ή η αναπνοή.
• Όταν προκαλεί αιμορραγία από το γαστρεντερικό σωλήνα.
• Όταν υπάρχει κίνδυνος πνευμονικής εμβολής λόγω επικοινωνίας με το εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο.

Συντηρητική αγωγή

Ελαστικές κάλτσες / γάντια: Μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην ελάττωση των συμπτωμάτων και της διόγκωσης.

Φαρμακευτική αγωγή

Σε επεισόδια θρόμβωσης εκτεταμένων φλεβικών δυσπλασιών που προκαλεί οξύ πόνο χορηγείται αντιπηκτική αγωγή.

Επεμβατική θεραπεία

• Σκληροθεραπεία: Εφαρμόζεται διεθνώς ως η μέθοδος εκλογής στην πλειοψηφία των φλεβικών δυσπλασιών. Ως ελάχιστα παρεμβατική μέθοδος, έχει πολύ χαμηλές επιπλοκές και μεγάλα ποσοστά κλινικής ανταπόκρισης (75-90% των ασθενών).
  
  Με τη μέθοδο αυτή γίνεται διαδερμική παρακέντηση της φλεβικής δυσπλασίας και έγχυση ειδικών φαρμακευτικών ουσιών, με σκοπό τη μόνιμη καταστροφή των παθολογικών φλεβικών αγγείων. Η επιλογή της καταλληλότερης φαρμακευτικής ουσίας γίνεται από τον εξειδικευμένο ιατρό για τα βέλτιστα αποτελέσματα.
  
  Η σκληροθεραπεία γίνεται ιδανικά από εξειδικευμένους επεμβατικούς ακτινολόγους, με τη βοήθεια αγγειογραφικής μονάδας και υπερηχογράφου, σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα.
  
  
• Χειρουργική αφαίρεση: Δεν αποτελεί την πρώτη επιλογή, λόγω της δυσκολίας πλήρους αφαίρεσης της φλεβικής δυσπλασίας και λόγω των αυξημένων επιπλοκών, σε σχέση με τη σκληροθεραπεία.
  
  Υπάρχουν, βέβαια, περιπτώσεις που η χειρουργική αφαίρεση είναι η μέθοδος εκλογής, όπως όταν παραμένει παραμόρφωση μετά τη σκληροθεραπεία, όταν οι φλεβικές δυσπλασίες είναι περιορισμένης έκτασης και όταν προσβάλλεται ο γαστρεντερικός σωλήνας.

Σημειώνεται ότι μετά από την επεμβατική θεραπεία, είτε αυτή είναι η σκληροθεραπεία είτε το ανοικτό χειρουργείο, η φλεβική δυσπλασία μπορεί να εμφανιστεί ξανά μελλοντικά.

Πρόγνωση ασθενών με φλεβική δυσπλασία

Οι φλεβικές δυσπλασίες δεν εξαφανίζονται από μόνες τους και καμιά φορά επανεμφανίζονται μετά από τη θεραπεία. Εντούτοις, τονίζεται ότι με τη σωστή αγωγή και παρακολούθηση από ειδικούς, οι περισσότεροι ασθενείς με φλεβικές δυσπλασίες ζουν μία απολύτως φυσιολογική ζωή.