Παχυσαρκία: μια «σιωπηλή» επιδημία.

Η Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας ας μην είναι απλώς μια ημερομηνία στο ημερολόγιο! Ας είναι μια ευκαιρία για ενημέρωση πάνω σε ένα από τα μεγαλύτερα σύγχρονα προβλήματα δημόσιας υγείας. Η παχυσαρκία δεν είναι απλώς ζήτημα αισθητικής και θέμα προτύπων ομορφιάς! Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια νόσος που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας και μειώνει το προσδόκιμο ζωής.
Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να ενημερωθούμε και να δούμε τα δεδομένα.
1. Ένα παγκόσμιο φαινόμενο σε έξαρση.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η παχυσαρκία έχει τριπλασιαστεί από το 1975. Σήμερα, πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν με παχυσαρκία, συμπεριλαμβανομένων 159 εκατομμυρίων παιδιών. Στην Ευρώπη, ο μισός ενήλικος πληθυσμός είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ποσοτικό. Η παιδική παχυσαρκία αυξάνεται ραγδαία, γεγονός που σημαίνει ότι οι επόμενες γενιές κινδυνεύουν να εμφανίσουν χρόνιες ασθένειες από πολύ νεαρή ηλικία.
2. Παχυσαρκία και σοβαρά νοσήματα
Η παχυσαρκία συνδέεται με πάνω από 200 διαφορετικά ιατρικά προβλήματα. Οι πιο σημαντικές ασθένειες που σχετίζονται με το αυξημένο βάρος είναι:
Α. Καρδιαγγειακά νοσήματα
- Οι παχύσαρκοι έχουν διπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν υπέρταση.
- Η υψηλή χοληστερόλη και τα αυξημένα τριγλυκερίδια προκαλούν αθηροσκλήρωση.
- Αυξημένος κίνδυνος εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Β. Διαβήτης τύπου 2
- 90% των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.
- Η αντίσταση στην ινσουλίνη, λόγω συσσώρευσης λίπους στο ήπαρ και τους μυς, οδηγεί σε υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Γ. Καρκίνος
- Το
υπερβολικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο για τουλάχιστον 13 διαφορετικά
είδη καρκίνου, όπως:
- Καρκίνος του μαστού (μετά την εμμηνόπαυση)
- Καρκίνος του παχέος εντέρου
- Καρκίνος του παγκρέατος και του ήπατος
Δ. Παθήσεις του ήπατος
- Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) εμφανίζεται όλο και πιο συχνά λόγω της παχυσαρκίας.
- Μπορεί να εξελιχθεί σε κίρρωση και ηπατική ανεπάρκεια.
Ε. Ορμονικές και αναπαραγωγικές διαταραχές
- Στις γυναίκες, η παχυσαρκία μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και προβλήματα γονιμότητας.
- Στους άνδρες, η αυξημένη συσσώρευση λίπους μειώνει τα επίπεδα τεστοστερόνης, επηρεάζοντας την αναπαραγωγική υγεία.
3. Η ψυχολογική και κοινωνική διάσταση
Η παχυσαρκία δεν επηρεάζει μόνο το σώμα, αλλά και την ψυχική υγεία.
- Τα άτομα με παχυσαρκία έχουν διπλάσιες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη.
- Συχνά βιώνουν κοινωνικό στίγμα και διακρίσεις, κάτι που επηρεάζει την ποιότητα ζωής τους.
- Ο φαύλος κύκλος της συναισθηματικής υπερφαγίας επιδεινώνει την κατάσταση.
4. Γιατί δεν είναι απλά θέμα «λιγότερο φαγητό, περισσότερη άσκηση»
Αν ένας φίλος σου έλεγε ότι έχει καρκίνο, θα του απαντούσες “είναι δική σου ευθύνη”; Γιατί λοιπόν το λέμε στους ανθρώπους που πάσχουν από παχυσαρκία;
Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους είναι ότι η παχυσαρκία οφείλεται απλώς στην έλλειψη πειθαρχίας. Στην πραγματικότητα, εμπλέκονται πολλοί παράγοντες:
Γενετική προδιάθεση: Το 40-70% του βάρους μας επηρεάζεται από τα γονίδιά μας.
Ορμονικοί μηχανισμοί: Η λεπτίνη και η γρελίνη (ορμόνες που ρυθμίζουν την πείνα και τον κορεσμό) απορρυθμίζονται με αποτέλεσμα οι άνθρωποι που πάσχουν από παχυσαρκία να νιώθουν συνεχώς πείνα, η οποία δεν μπορεί να ικανοποιηθεί παρά τις μεγάλες ποσότητες φαγητού.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Η καθιστική ζωή, το φθηνό επεξεργασμένο φαγητό και η διαρκής έκθεση σε ανθυγιεινές επιλογές τροφίμων συμβάλλουν στην αύξηση βάρους.
Στρες και ύπνος: Η έλλειψη ύπνου αυξάνει την όρεξη και το στρες οδηγεί σε κατανάλωση μεγαλύτερων ποσοτήτων φαγητού.
5. Η χειρουργική αντιμετώπιση ως επιστημονικά τεκμηριωμένη λύση
Για τους ανθρώπους με νοσογόνο παχυσαρκία (ΔΜΣ > 35 ή > 30 με συνοδά νοσήματα), η βαριατρική χειρουργική είναι η μόνη αποτελεσματική θεραπεία. Για τον λόγο αυτό η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Χειρουργικής της Παχυσαρκίας είναι άνθρωποι με τα ανωτέρω κριτήρια να χειρουργούνται.
Η χειρουργική αντιμετώπιση:
- Οδηγεί σε σημαντική και μόνιμη απώλεια βάρους.
- Βελτιώνει ή ακόμα και αναστρέφει πλήρως νοσήματα όπως ο διαβήτης τύπου 2.
- Προσφέρει καλύτερη ποιότητα ζωής και αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης.
- Είναι ασφαλής εφόσον διενεργείται από εξειδικευμένα κέντρα.
Η παχυσαρκία δεν είναι απλά μια επιλογή, είναι μια ιατρική κατάσταση που απαιτεί επιστημονική αντιμετώπιση.
Αν εσύ ή κάποιος δικός σου αντιμετωπίζει προβλήματα βάρους και υγείας, μην περιμένεις . Η σύγχρονη ιατρική έχει λύσεις.
Στην Μονάδα Μεταβολικής και Βαριατρικής Χειρουργικής ( Center of Excellence by IFSO ) του ΙΑΣΩ Γενική Κλινική , παρέχουμε εξειδικευμένη, επιστημονικά τεκμηριωμένη φροντίδα , προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε ασθενούς. Με τη σωστή ομάδα δίπλα σου, μπορείς να κάνεις το επόμενο βήμα για μια καλύτερη, υγιέστερη ζωή.
Μάθε περισσότερα και κλείσε το ραντεβού σου σήμερα!
Γεωργία Δουλάμη , Γενικός Χειρουργός, Επιμελήτρια Β’ Χειρουργικής Κλινικής - Μονάδα Μεταβολικής & Βαριατρικής Χειρουργικής ΙΑΣΩ Γενική Κλινική