7 Μυοσκελετικά Τραύματα – Συμπτώματα και Αντιμετώπιση

Το μυοσκελετικό τραύμα αναφέρεται σε τραυματισμούς που επηρεάζουν τους μύες, τα οστά, τις αρθρώσεις, τους τένοντες και τους συνδέσμους του σώματος. Αυτοί οι τραυματισμοί μπορούν να προκύψουν από διάφορες αιτίες, όπως ατυχήματα, αθλητικές δραστηριότητες, πτώσεις ή επαναλαμβανόμενη καταπόνηση των δομών αυτών.

Η επίπτωση των μυοσκελετικών τραυματισμών ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, το επίπεδο δραστηριότητας και τον τρόπο ζωής του ατόμου. Εδώ θα αναφερθούν οι πιο συχνές μορφές μυοσκελετικών τραυματισμών και οι τρόποι αντιμετώπισής τους.

1. Διάστρεμμα και Τραυματισμός Συνδέσμων

Το διάστρεμμα συμβαίνει όταν οι σύνδεσμοι, οι οποίοι συνδέουν τα οστά μεταξύ τους, τραυματίζονται λόγω ξαφνικής κίνησης ή υπερβολικής καταπόνησης. Τα διαστρέμματα είναι συνηθισμένα στις αρθρώσεις του αστραγάλου, του γόνατος και του καρπού. 

Συμπτώματα: Πόνος, οίδημα, περιορισμένη κινητικότητα της άρθρωσης και, σε σοβαρές περιπτώσεις, μώλωπες ή αστάθεια της άρθρωσης.

Αντιμετώπιση: Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει την εφαρμογή της μεθόδου R.I.C.E. (Rest - Ξεκούραση, Ice - Πάγος, Compression - Συμπίεση, Elevation - Ανύψωση) για μείωση της φλεγμονής και του πόνου. Στις σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να απαιτείται φυσιοθεραπεία ή ακόμα και χειρουργική επέμβαση για την αποκατάσταση των κατεστραμμένων συνδέσμων.

2. Θλάση Μυών

Η θλάση των μυών συμβαίνει όταν οι μύες ή οι τένοντες που συνδέουν τους μύες με τα οστά τραυματίζονται. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε απότομη σύσπαση του μυός ή σε υπερβολική καταπόνηση κατά τη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας.

Συμπτώματα: Πόνος, πρήξιμο, αδυναμία χρήσης του τραυματισμένου μυός, και μερικές φορές μώλωπες.

Αντιμετώπιση: Όπως και στο διάστρεμμα, η μέθοδος R.I.C.E. είναι χρήσιμη. Η ξεκούραση του μυός είναι κρίσιμη για την αποφυγή περαιτέρω τραυματισμού. Σε σοβαρές περιπτώσεις, ίσως χρειαστεί φυσιοθεραπεία για την αποκατάσταση της λειτουργίας του μυός.

3. Κάταγμα Οστών

Το κάταγμα μπορεί να προκληθεί από άμεσο τραυματισμό, όπως μια πτώση ή ατύχημα, ή από χρόνιες καταπονήσεις που εξασθενούν τα οστά με την πάροδο του χρόνου (π.χ. κατάγματα κόπωσης).

Συμπτώματα: Έντονος πόνος, πρήξιμο, παραμόρφωση της περιοχής, αδυναμία κίνησης ή χρήσης του τραυματισμένου μέλους.

Αντιμετώπιση: Τα κατάγματα απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση. Η σταθεροποίηση του οστού με γύψο ή νάρθηκα είναι απαραίτητη για να επιτραπεί η επούλωση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι αναγκαία για να σταθεροποιηθεί το οστό με τη χρήση πλάκας ή βίδας.

4. Τενοντίτιδα

Η τενοντίτιδα είναι φλεγμονή των τενόντων, συνήθως λόγω υπερβολικής καταπόνησης ή επαναλαμβανόμενης κίνησης. Συνήθεις περιοχές που επηρεάζονται είναι ο ώμος, ο αγκώνας, το γόνατο και ο καρπός.

Συμπτώματα: Πόνος και ευαισθησία γύρω από τον τένοντα, ειδικά κατά τη διάρκεια της κίνησης.

Αντιμετώπιση: Η ξεκούραση της πάσχουσας περιοχής, η εφαρμογή πάγου και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, και η φυσιοθεραπεία είναι οι κύριες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Σε προχωρημένες περιπτώσεις, μπορεί να απαιτείται ένεση κορτικοστεροειδών ή χειρουργική αποκατάσταση.

5. Σύνδρομα Υπέρχρησης

Τα σύνδρομα αυτά προκαλούνται από την πίεση κάποιου νεύρου στο σώμα. Παραδείγματα είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα (πίεση του μέσου νεύρου στον καρπό) που  προκαλει πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στο χέρι ή το σύνδρομο της παγίδευσης του ωλένιου νεύρου στον αγκώνα ή το σύνδρομο θωρακικής εξόδου ή τέλος το νευρίνωμα του Morton. Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα είναι το πιο συνηθισμένο και αφορά σε άτομα που κάνουν επαναλαμβανόμενες κινήσεις του καρπού, όπως πληκτρολόγηση.

Συμπτώματα: Μούδιασμα, πόνος, και μυϊκή αδυναμία στο αντίστοιχο ακρο, δάχτυλα και τον καρπό.

Αντιμετώπιση: Η χρήση νάρθηκα, η φυσιοθεραπεία και η αποφυγή επιβαρυντικών κινήσεων βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η χειρουργική αποσυμπίεση του νεύρου μπορεί να κριθεί αναγκαία.

6. Ρήξη Μηνίσκου

Ο μηνίσκος είναι ένας ινοχόνδρινος ιστός στο γόνατο που απορροφά τους κραδασμούς και επιτρέπει την ομαλή κίνηση της άρθρωσης. Η ρήξη του μπορεί να προκληθεί από απότομη στροφή του γόνατος συχνά κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων.

Συμπτώματα: Πόνος στο γόνατο, οίδημα, δυσκολία στην κάμψη ή το τέντωμα του γόνατος και αίσθηση αστάθειας.

Αντιμετώπιση: Η αρχική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την εφαρμογή πάγου και την ξεκούραση. Σε σοβαρές περιπτώσεις η αρθροσκόπηση, μπορεί να είναι αναγκαία για την αποκατάσταση του τραυματισμού.

7. Κακώσεις Σπονδυλικής Στήλης

Οι κακώσεις της σπονδυλικής στήλης μπορεί να κυμαίνονται από μυϊκούς σπασμούς έως σοβαρότερα κατάγματα των σπονδύλων. Αυτά τα τραύματα μπορεί να είναι αποτέλεσμα τροχαίων ατυχημάτων, πτώσεων ή σπορ επαφής.

Συμπτώματα: Πόνος στην πλάτη ή τον αυχένα, μούδιασμα, αδυναμία στα άκρα, και σε σοβαρές περιπτώσεις παράλυση.

Αντιμετώπιση: Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με τη σοβαρότητα του τραυματισμού. Σε ελαφριές περιπτώσεις, συνιστάται ξεκούραση και φυσιοθεραπεία. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις, απαιτείται χειρουργική επέμβαση και εκτεταμένη αποκατάσταση.

Πρόληψη Μυοσκελετικών Τραυματισμών

Η πρόληψη είναι εξίσου σημαντική με τη θεραπεία των μυοσκελετικών τραυματισμών. Ορισμένοι βασικοί τρόποι πρόληψης περιλαμβάνουν:

• Σωστή προθέρμανση πριν από τη σωματική δραστηριότητα.
• Τακτική άσκηση για ενδυνάμωση των μυών και βελτίωση της ευλυγισίας.
• Χρήση προστατευτικού εξοπλισμού κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων.
• Διατήρηση σωστής στάσης σώματος και αποφυγή παρατεταμένων επαναλαμβανόμενων κινήσεων.

Η κατάλληλη αντιμετώπιση των μυοσκελετικών τραυματισμών απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και προσαρμοσμένη θεραπευτική προσέγγιση για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας και την αποφυγή επιπλοκών.

Κωνσταντίνος Ιντζόγλου, Ορθοπαιδικός Χειρούργος, Διευθυντής, Β’ Ορθοπεδική Κλινική, Ιασώ Γενική Κλινική