Στερεοτακτική Βιοψία Μαστού VAB

Η στερεοτακτική βιοψία αποτελεί μέθοδο βιοψίας με μαστογραφική καθοδήγηση. Χρησιμοποιείται για την ιστολογική ταυτοποίηση μη ψηλαφητών αλλοιώσεων και αλλοιώσεων που δεν είναι εμφανείς-ανιχνεύσιμες στο υπερηχογράφημα (κυρίως αποτιτανώσεις και διαταραχές αρχιτεκτονικής). 

Για την πραγματοποίησή της χρησιμοποιείται ένας αλγόριθμος στερεοταξίας που επιτρέπει τον ακριβή τρισδιάστατο εντοπισμό της βλάβης του μαστού και μια συσκευή λήψης ιστού που λειτουργεί με αναρρόφηση και επιτρέπει την αφαίρεση σημαντικού αριθμού ιστοτεμαχίων μεγάλου μεγέθους από την ύποπτη περιοχή.

Τα ιστοτεμαχίδια παραδίδονται στον ιατρό  παθολογοανατόμο, που στη συνέχεια προσδιορίζει με ακρίβεια την ταυτότητα του ιστού, καλοήθη ή κακοήθη. 

Πώς γίνεται η στερεοτακτική βιοψία;

Η βιοψία μαστού πραγματοποιείται στο ακτινολογικό τμήμα, χωρίς καν να χρειαστεί εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Γίνεται καθοδηγούμενη υπό μαστογραφική παρακολούθηση σε καθιστή ή πρηνή θέση σε ειδική καρέκλα και απαιτεί εξειδικευμένο ιατρικό εξοπλισμό.

Ο μαστός παραμένει πιεσμένος και ακίνητος σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.

Στο δικό μας τμήμα χρησιμοποιούμε το πρωτοποριακό σύστημα καθοδήγησης βιοψίας μαστού Affirm® Upright Breast Biopsy Guidance System.

Είναι το πρώτο στον κόσμο σύστημα καθοδήγησης βιοψίας μαστού 3D™. 

Τοποθετείται ως εξάρτημα στον ήδη υπάρχοντα μαστογράφο μας και μας δίνει τη δύναμη να κάνουμε γρήγορη μετάβαση από τον μαστογραφικό έλεγχο σε επεμβατικές διαδικασίες 2D ή 3D™.

Η πράξη πραγματοποιείται από εξειδικευμένο ιατρό ακτινολόγο – ακτινοδιαγνώστη μαστού, με τοπική αναισθησία.
Λαμβάνονται μέτρα χειρουργικής αντισηψίας και αποστείρωσης του χώρου, των μηχανημάτων, του προσωπικού και χρησιμοποιούνται εξειδικευμένα αποστειρωμένα υλικά.

Η διαδικασία περιλαμβάνει με ειδική τεχνική λήψη 6-12 ιστοτεμαχίων με ειδική βελόνα 10G, με σύστημα αναρρόφησης κενού, σε ειδικό καλάθι ενσωματωμένο στη βελόνα.

Τα ιστοτεμάχια  λαμβάνονται με μία και μοναδική είσοδο της βελόνας στο μαστό, αφού προηγουμένως έχει προηγηθεί μικρή τομή στο δέρμα της περιοχής.

Στη συνέχεια τα ιστοτεμάχια εξετάζονται ακτινολογικά για να βεβαιωθεί η λήψη του σωστού υλικού.

Στο πέρας κάθε στερεοτακτικής βιοψίας, τοποθετείται στην περιοχή της βιοψίας μεταλλικός δείκτης σήμανσης (clip), ώστε στην περίπτωση που η βλάβη δεν είναι πλέον απεικονιστικά εμφανής και αποδειχθεί κακοήθεια,  να είναι δυνατός ο εντοπισμός της πάσχουσας περιοχής μαστογραφικά, η σήμανσή της με συρμάτινο οδηγό και ο περαιτέρω χειρουργικός θεραπευτικός χειρισμός.

Μετά το τέλος της διαδικασίας εφαρμόζεται 20λεπτη πίεση στην περιοχή και τοποθετείται επίθεμα πάγου ώστε να περιοριστεί το αιμάτωμα που θα εμφανιστεί στο σημείο της βιοψίας. Το αιμάτωμα υποχωρεί το πολύ μέσα στις επόμενες 10 μέρες. Με το πέρας της εξέτασης συνταγογραφείται αντιβίωση.
Η ακρίβεια της μεθόδου είναι πολύ υψηλή. 

Οφέλη της στερεοτακτικής βιοψίας:

Η στερεοτακτική βιοψία είναι μια ασφαλής και ακριβής μέθοδος προσέγγισης και ταυτοποίησης μαστογραφικών ευρημάτων καθώς:

• Διαρκεί συνήθως λιγότερο από μία ώρα
• Αποφεύγεται η γενική αναισθησία
• Αφήνει πολύ μικρή ουλή δέρματος
• Δεν χρειάζονται ράμματα
• Συνδέεται με γρήγορη ανάρρωση καθώς η ασθενής επιστρέφει στις καθημερινές δραστηριότητές της εντός 24 ωρών
• Γίνεται ακριβής και ασφαλής τοποθέτηση της βελόνας βιοψίας στη βλάβη με αποτέλεσμα τον περιορισμό των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων
• Αποφεύγεται η χειρουργική επέμβαση σε περίπτωση αρνητικής βιοψίας
• Δίνει τη δυνατότητα σωστού σχεδιασμού του χειρουργείου εάν η βιοψία είναι θετική για κακοήθεια ενώ η ασθενής λαμβάνει πλήρη προεγχειρητική ενημέρωση.

Κίνδυνοι

Μπορεί να υπάρχει κάποιος πόνος, αν και τα αναλγητικά φάρμακα που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή συνήθως βοηθούν.

Υπάρχει κίνδυνος αιμορραγίας και σχηματισμού αιματώματος στο σημείο της βιοψίας. Ο κίνδυνος, ωστόσο, φαίνεται να είναι <1 %  των ασθενών.

Υπάρχει 1 στις 1.000 πιθανότητες να εμφανιστεί λοίμωξη λόγω της τομής.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η βελόνα βιοψίας μπορεί να περάσει από το θωρακικό τοίχωμα και να προκαλέσει επιπλοκές.

Ποιοι είναι οι περιορισμοί της Στερεοτακτικής Βιοψίας Μαστού;

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η στερεοτακτική βιοψία μπορεί να μην είναι δυνατή, όπως όταν:

• Η περιοχή που πρέπει να ελεγχθεί βρίσκεται σε εξαιρετικά οπίσθια θέση ή ακριβώς στον οπισθοθηλαίο χώρο.
• Ο μαστός είναι πολύ λεπτός.
• Η περιοχή ενδιαφέροντος αποτελείται από διάσπαρτες αποτιτανώσεις, οπότε είναι δύσκολη η επικέντρωση.
• Αν το αποτέλεσμα δεν είναι ξεκάθαρο μετά από ορθά πραγματοποιηθείσα βιοψία, είναι απαραίτητη η χειρουργική βιοψία.
• Οι γυναίκες πρέπει να ενημερώνουν το θεράποντα ιατρό τους και τον ακτινολόγο για την περίπτωση εγκυμοσύνης.

Τα δικά μας αποτελέσματα

Στο τμήμα μας οι στερεοτακτικές βιοψίες μαστού που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα είχαν απόλυτη επιτυχία, ενώ οι εξεταζόμενες δεν εμφάνισαν καμία επιπλοκή.

Μόνο σε δύο χρειάστηκε περαιτέρω χειρουργικός θεραπευτικός χειρισμός λόγω κακοήθειας, ενώ στις υπόλοιπες δεν χρειάστηκε να γίνουν άλλοι χειρισμοί και συστήθηκε ο ετήσιος επανέλεγχος.

Συμπέρασμα

Η στερεοτακτική βιοψία μαστού έχει την ίδια διαγνωστική ακρίβεια με τη χειρουργική βιοψία, χωρίς, όμως, να χρειάζεται ιδιαίτερη προετοιμασία και χωρίς να υποβάλει την εξεταζόμενη στη δυσάρεστη διαδικασία ενός χειρουργείου. Είναι λοιπόν προφανές ότι αποτελεί τη νέα μέθοδο εκλογής, ώστε να γίνει το πρώτο βήμα για την ταυτοποίηση ενός ευρήματος και την επιλογή της εξατομικευμένης θεραπείας.

Πανδώρα Παπαντωνίου, Ακτινολόγος, Τμήμα Απεικονίσεων & Επεμβατικής Ακτινολογίας ΙΑΣΩ Γενική Κλινική