Ανδρικός καρκίνος του μαστού: Ένας χρήσιμος οδηγός

Μια πάθηση που θεωρείται γυναικεία δεν είναι απίθανο να εμφανιστεί και στους άνδρες. Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τα συμπτώματα, τη συχνότητα, τις αιτίες και την αντιμετώπιση που αφορούν και τα δύο φύλα.

Eίναι ένα συνηθισμένο απόγευμα Πέμπτης. Ο Γιώργος, ετών 67, συνοδεύει τη σύζυγό του, Μαρία, ετών 63, για τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο μαστού σε ιδιωτική κλινική. Όπως και οι προηγούμενες εξετάσεις, έτσι και αυτή η εξέταση είναι καθαρή.

Η Μαρία υποδέχεται τα καλά νέα με ένα αίσθημα ανακούφισης και χαράς. Στο πρόσωπο του συζύγου της, όμως, παραδόξως, εξακολουθεί να διαγράφεται ένα βλέμμα προβληματισμού και ανησυχίας.

Ο λόγος είναι για κάτι που έχει ψηλαφήσει στη θηλή του δεξιού μαστού του, τον τελευταίο καιρό. Όμως, διστάζει να το πει στον γιατρό. «Αυτά είναι γυναικεία θέματα. Τι δουλειά έχω εγώ με θηλές, μαστούς και χειρουργούς», σκέφτεται. «Πες στον γιατρό για αυτό που σε απασχολεί τις τελευταίες μέρες! Μην ντρέπεσαι!», τον προτρέπει η γυναίκα του, διακόπτοντας απότομα τους συλλογισμούς του.

Και εκείνος, δειλά-δειλά, ξεκινάει να εξιστορεί στον γιατρό τι ακριβώς είναι αυτό το οποίο εντόπισε, μόλις πριν από μερικές ημέρες, στο στήθος του. Ο γιατρός, αφού έχει ακούσει όσα ήθελε να μάθει, ξεκινάει να εξετάζει τον ανυποψίαστο Γιώργο.

Υπέρηχος, βιοψία από το ψηλαφητό μόρφωμα γύρω από τη θηλή του δεξιού μαστού και μετά από μια εβδομάδα φτάνει ο καιρός της διάγνωσης: καρκίνος του μαστού.

Ο Γιώργος, όμως, είναι τυχερός μέσα στην ατυχία του. Ο καρκίνος είναι σε πρώιμο στάδιο και μπορεί άμεσα ο όγκος να αφαιρεθεί μέσω χειρουργείου. Σήμερα, έναν χρόνο μετά, ο Γιώργος είναι καλά, χαίρει άκρας υγείας και ευγνωμονεί τη γυναίκα του που τον παρότρυνε έγκαιρα να εξετασθεί, όπως επίσης και τον χειρουργό μαστού που πραγματοποίησε το χειρουργείο του τόσο άμεσα.

Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τον συχνότερο τύπο καρκίνου που προσβάλλει τον γυναικείο πληθυσμό. Στην Ευρώπη, 1 στις 8 γυναίκες αναπτύσσει τη νόσο κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής της.

Είναι, λοιπόν, απολύτως λογικό οι εκστρατείες ενημέρωσης να εστιάζουν στις γυναίκες. Ο καρκίνος του μαστού, όμως, δεν κάνει διακρίσεις. Εμφανίζεται και στους άνδρες, αν και σε πολύ μικρότερη συχνότητα σε σχέση με τις γυναίκες, με τον ανδρικό καρκίνο του μαστού να αποτελεί το 0,5-1% όλων των καρκίνων του μαστού.

Ασφαλώς, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που αυξάνουν το ποσοστό νοσηρότητας του ανδρικού καρκίνου του μαστού. Και ως τέτοιοι παράγοντες λογίζονται η δυσαρ- μονία οιστρογόνων/τεστοστερόνης στον οργανισμό του άνδρα, η οποία μπορεί να οφείλεται σε ορμονική θεραπεία τρανσέξουαλ ατόμων ή σε ορμονική θεραπεία λόγω καρκίνου του προστάτη, μειωμένη στάθμη τεστοστερόνης λόγω ηπατοπαθειών, κρυψορχίας, Mumps ορχίτιδας και η αυξημένη σύνθεση οιστρογόνων (Σύνδρομο Cowden, Klinefelter).

Αξίζει να σημειωθεί πως η εκδήλωση του ανδρικού καρκίνου του μαστού σχετίζεται και με την κληρονομικότητα. Έως και 15% των περιπτώσεων του ανδρικού καρκίνου του μαστού οφείλονται σε γενετικές μεταλλάξεις, με τη μετάλλαξη του γονιδίου BRCA 2 να καταλαμβάνει την κυρίαρχη θέση. Και για τον λόγο αυτό, για τους άνδρες που έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού κρίνεται απαραίτητη η γενετική συμβουλευτική.

Ως προς τα συμπτώματα, η εμφάνιση ενός οζιδίου πίσω από τη θηλή, το οποίο επηρεάζει την ανατομία της (εισολκή, έπαρση θηλής), είναι πιθανό να αποτελέσει το πρώτο «καμπανάκι». Μπορούν ακόμα να εμφανιστούν στοιχεία φλεγμονής, όπως εξέλκωση και έκζεμα, ενώ οι ψηλαφητοί μασχαλιαίοι λεμφαδένες είναι χαρακτηριστικό στοιχείο προχωρημένης νόσου. Δυστυχώς, λόγω καθυστέρησης της διάγνωσης, στο 40% των περιπτώσεων, η νόσος είναι σταδίου III και IV.

Στην περίπτωση του ανδρικού καρκίνου του μαστού, τα πρωτόκολλα αντιμετώπισης που ακολουθούνται είναι τα ίδια με αυτά που εφαρμόζονται σε γυναίκες που πάσχουν από την ίδια νόσο. Η διάγνωση αποτελείται από την κλινική εξέταση, τον απεικονιστικό έλεγχο ( μαστογραφία και υπέρηχος), καθώς και την κυτταρολογική και ιστολογική ταυτοποίηση, ενώ η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη χειρουργική θεραπεία, την ακτινοθεραπεία, τη χημειοθεραπεία, την ορμονοθεραπεία και άλλες στοχευμένες θεραπείες.

Η σημαντικότερη διαφορική διάγνωση είναι η γυναικομαστία, δηλαδή η υπερπλασία πόρων και ενδιάμεσου συνδετικού ιστού στους άνδρες. Εμφανίζεται σαν μία ψηλαφητή, κινητή μάζα, συνήθως, κάτω από τη θηλή, και στους δύο μαστούς, είναι πιθανόν όμως να εμφανιστεί μόνο στον έναν.

Εν κατακλείδι, μπορεί ο ανδρικός καρκίνος του μαστού να αποτελεί μια σπάνια πάθηση, αλλά η γνώση για την ύπαρξή του μας βοηθά να προλαβαίνουμε έγκαιρα τη νόσο, ώστε και αυτός ο τύπος καρκίνου στους άνδρες να είναι ιάσιμος. Ας μην ξεχνάμε πως ο καρκίνος του μαστού αφορά όλους μας, άνδρες και γυναίκες!