Η ERCP στην κλινική πράξη
Η πιο σύγχρονη προσέγγιση στις ελάχιστα επεμβατικές
μεθόδους αντιμετώπισης νοσημάτων των χοληφόρων και του παγκρέατος εφαρμόζεται
στο ΙΑΣΩ Γενική Κλινική, με ουσιαστικό όφελος για τον ασθενή.
H ERCP (Ενδοσκοπική Παλίνδρομη Χολαγγειοπαγκρεατογραφία) αποτελεί μια ενδοσκοπική επέμβαση με την οποία προβαίνουμε σε διάγνωση και θεραπεία νοσημάτων των χοληφόρων και του παγκρέατος, χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα ενδοσκόπηση και ακτινοσκόπηση. Με αυτό τον τρόπο, είναι πιθανό να αποφεύγονται μεγάλες, δύσκολες και με επιπλοκές χειρουργικές επεμβάσεις.
Η ERCP, πλέον, σπάνια χρησιμοποιείται για διαγνωστικούς λόγους, μιας που ως επεμβατική μέθοδος έχει επιπλοκές. Αντίθετα, για καθαρά διαγνωστικούς λόγους, χρησιμοποιούνται ακτινολογικές, μη επεμβατικές μέθοδοι, όπως η MRCP.
Η πρόσβαση στην περιοχή των χοληφόρων και του παγκρέατος επιτυγχάνεται με τη χρήση ενός ενδοσκοπίου (12δακτυλοσκόπιο), το οποίο προσεγγίζει το φύμα του Vater (δηλαδή την κατάληξη του χοληδόχου και παγκρεατικού πόρου στο δωδεκαδάκτυλο), και στη συνέχεια με τη χρήση ειδικών εργαλείων (καθετήρες, σφιγκτηροτόμοι) επιτυγχάνεται ο καθετηριασμός του.
Πλέον έχουμε πολλά ενδοσκοπικά εργαλεία, όπως καθετήρες μπαλόνια, καθετήρες basket, μπαλόνια διαστολής, καθετήρες διαστολής, βούρτσες κυτταρολογικής, μεταλλικές και πλαστικές ενδοπροσθέσεις για να αντιμετωπίσουμε μία πληθώρα νοσημάτων των χοληφόρων και του παγκρέατος.
Ενδείξεις ERCP
Η ERCP σήμερα χρησιμοποιείται:
➔ Στην αφαίρεση λίθων του χοληδόχου πόρου, οι οποίοι μπορεί να προκαλέσουν απόφραξη, ίκτερο, χολαγγειίτιδα, παγκρεατίτιδα.
➔ Σε στενώσεις, καλοήθεις και κακοήθεις, όπου μπορεί να ληφθεί κυτταρολογική βιοψία, να γίνουν διαστολές με κηρία ή μπαλόνια και να τοποθετηθούν ενδοπροσθέσεις, μεταλλικές ή πλαστικές.
➔ Σε τραύμα ή κάκωση των χοληφόρων μετά από χειρουργείο, όπου γίνεται αποσυμφόρηση με σφιγκτηροτομή ή κάλυψη κάποιου «χάσματος» με ενδοπρόσθεση.
➔ Σε όγκους για διάγνωση ή παρηγορητική θεραπεία.
➔ Σε οξεία ή χρόνια παγκρεατίτιδα.
Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως αγνώστου αιτιολογίας στενώσεις του χοληδόχου πόρου ή δύσκολων στην αφαίρεση χοληδοχολόλιθων, υπάρχει η δυνατότητα χοληδοχοσκόπησης, όπου ένα λεπτότερο ενδοσκόπιο εισάγεται εντός του χοληδόχου πόρου, για να γίνει ασφαλέστερη διάγνωση της ύποπτης στένωσης, με στοχευμένες βιοψίες. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να διενεργηθεί λιθοτριψία κ.λπ.
Σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις, η επίτευξη του καθετηριασμού μπορεί να γίνει με τη «μέθοδο ραντεβού», συνδυασμού δηλαδή της ERCP με τη Διαδερμική προσέγγιση (PTC) ή διεγχειρητικά.
Επιπλοκές
Η ERCP ως επεμβατική μέθοδος έχει επιπλοκές σε ποσοστό 5-10%.
Οι κυριότερες είναι:
➔ Οξεία παγκρεατίτιδα.
➔ Οξεία χολαγγειίτιδα.
➔ Αιμορραγία.
➔ Διάτρηση.
➔ Επιπλοκές από το καρδιαγγειακό ή αναπνευστικό σύστημα λόγω της χορήγησης καταστολής.
Από αυτές η πιο συχνή είναι η μετά ERCP παγκρεατίτιδα, η οποία συνήθως είναι ήπια και μπορεί πλέον να προληφθεί σε μεγάλο ποσοστό με τη χορήγηση υποθέτων ινδομεθακίνης ή δικλοφαινάκης προ της επέμβασης, την ενυδάτωση του ασθενούς ή και με την τοποθέτηση παγκρεατικής ενδοπρόσθεσης.
Στη συντριπτική πλειοψηφία ο ασθενής παραμένει στην Κλινική για 12 έως 24 ώρες μετά την επέμβαση.
Συμπερασματικά, η ERCP αποτελεί μία σύγχρονη, ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, για την επιτυχή και ασφαλή αντιμετώπιση πολλών νοσημάτων των χοληφόρων και του παγκρέατος. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγουμε, σε πολλές περιπτώσεις, τη διενέργεια ιδιαίτερα δύσκολων και με επιπλοκές χειρουργικών επεμβάσεων.
Οι ιατροί της Α’ Γαστρεντερολογικής Κλινικής Επεμβατικής Ενδοσκόπησης του ΙΑΣΩ Γενική Κλινική είναι εξειδικευμένοι στη διενέργεια ERCP για τη θεραπευτική αντιμετώπιση των νοσημάτων των χοληφόρων και του παγκρέατος.
«Η ERCP ΣHΜΕΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕIΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΦΑIΡΕΣΗ ΛIΘΩΝ ΤΟΥ ΧΟΛΗΔOΧΟΥ ΠOΡΟΥ, ΟΙ ΟΠΟIΟΙ ΜΠΟΡΕI ΝΑ ΠΡΟΚΑΛEΣΟΥΝ ΑΠOΦΡΑΞΗ, IΚΤΕΡΟ, ΧΟΛΑΓΓΕΙIΤΙΔΑ, ΠΑΓΚΡΕΑΤIΤΙΔΑ»
Η ERCP αποτελεί μία σύγχρονη, ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, για την επιτυχή και ασφαλή αντιμετώπιση πολλών νοσημάτων των χοληφόρων και του παγκρέατος.
Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε, σε πολλές περιπτώσεις, τη διενέργεια ιδιαίτερα δύσκολων και με επιπλοκές χειρουργικών επεμβάσεων.
Δημήτριος Δανδάκης
Γαστρεντερολόγος – Επεμβατικός Ενδοσκόπος
Διευθυντής Α΄ Γαστρεντερολογικής Κλινικής – Επεμβατικής Ενδοσκόπησης,
ΙΑΣΩ Γενική Κλινική