Προφυλακτικό. Ό,τι χρειάζεται να γνωρίζετε!
Το προφυλακτικό αποτελεί το πλέον διαδεδομένο και εύχρηστο μέτρο αντισύλληψης αλλά και προστασίας από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα: είναι οικονομικό, εύκολο στην χρήση του και αποτελεσματικό, εφόσον βέβαια χρησιμοποιείται σωστά. Επιπλέον, είναι άμεσα προσβάσιμο και διαθέσιμο και δεν χρειάζεται μακροχρόνιος προγραμματισμός για την χρήση του πριν από μια επαφή.
Αποτελεί μέθοδο φραγμού, εμποδίζει δηλαδή την είσοδο του σπέρματος στο γυναικείο γεννητικό σύστημα, καθώς και την επαφή του πέους και των εκκρίσεων του με τον κόλπο και όλη την περιοχή του αιδοίου, αποτρέποντας την μετάδοση τυχών νοσογόνων μικροβίων μεταξύ των δύο συντρόφων.
Τα προφυλακτικά κατασκευάζονται από λάτεξ ή από πολυαιθυλένιο ή πολυουρεθάνη. Τα άτομα που έχουν αλλεργία στο λάτεξ μπορούν να χρησιμοποιούν προφυλακτικά κατασκευασμένα από τα άλλα δύο υλικά. Τα λάτεξ προφυλακτικά είναι φτηνότερα, περισσότερο ανθεκτικά και φαίνεται πως παρέχουν μεγαλύτερη προστασία σε σχέση με τις άλλες δύο κατηγορίες. Ωστόσο αλλοιώνονται ευκολότερα σε υψηλές θερμοκρασίες και σε χρήση με λιπαντικά όπως η βαζελίνη, λοσιόν σώματος ή άλλα λιπαντικά (το ίδιο ισχύει και για τα προφυλακτικά πολυαιθυλενίου). Αντίθετα, τα προφυλακτικά πολυουρεθάνης είναι περισσότερο ανθεκτικά στην θερμότητα και στην χρήση των λιπαντικών.
Πόσο αποτελεσματικό είναι το προφυλακτικό
Η αποτελεσματικότητα του προφυλακτικού στην αντισύλληψη αλλά και στην προστασία από τα ΣΜΝ εξαρτάται από το πόσο σωστά χρησιμοποιείται. Με την σωστή χρήση, η αντισυλληπτική του προστασία αγγίζει το 98%.
Η αποτελεσματικότητα όσον αφορά την προστασία από τα ΣΜΝ είναι επίσης πολύ υψηλή: Η προστασία από τον ιό του HIV (AIDS) αγγίζει to 100%. Για τον HPV, η προστασία φτάνει στο 70%. Η χαμηλότερη προστασία οφείλεται στο ότι ο HPV μπορεί να μεταδοθεί και από την επαφή σημείων που το προφυλακτικό δεν καλύπτει, όπως το όσχεο.
Τι πρέπει να προσέχουμε κατά την χρήση του προφυλακτικού
Πάντα πριν χρησιμοποιήσουμε το προφυλακτικό ελέγχουμε την ημερομηνία λήξης της συσκευασίας. Αν έχει περάσει δεν το χρησιμοποιούμε.
Κατά το άνοιγμα της συσκευασίας, προσέχουμε να μην σχιστεί.
Η φύλαξη των προφυλακτικών παίζει μεγάλο ρόλο στην αντοχή τους. Έκθεση σε πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, έκθεση στον ήλιο, τοποθέτηση μέσα σε πορτοφόλι ή σε τσέπη, αλλοιώνουν την σύσταση του με αποτέλεσμα την μειωμένη αντοχή του.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την πρώτη επαφή;
Το προφυλακτικό μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιείται από την πρώτη επαφή. Η χρήση του δεν αποτελεί εμπόδιο ακόμη και για την πρώτη φορά που ένα αγόρι ή κορίτσι έχει επαφή. Η συστηματική του χρήση προστατεύει από μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, καθώς και από την μόλυνση από ΣΜΝ (Ηπατίτιδα Β και C, AIDS, έρπης γεννητικών οργάνων, Ιός των κονδυλωμάτων (HPV), χλαμύδια, γονόκοκκο)
Ποια η σωστή χρήση του προφυλακτικού
Προκειμένου το προφυλακτικό να μας προφυλάξει από όλα τα παραπάνω, πρέπει να χρησιμοποιείται από την αρχή της επαφής και όχι απλά πριν την εκσπερμάτιση, όπως πολλές φορές γίνεται ιδιαίτερα στις νεαρές ηλικίες. Και αυτό γιατί όσον αφορά την κύηση, σπερματοζωάρια ικανά προς γονιμοποίηση υπάρχουν και στα προ-σπερματικά υγρά, πριν δηλαδή την εκσπερμάτιση. Αντίστοιχα, τα μικρόβια και οι ιοί που προκαλούν τα ΣΜΝ μεταδίδονται και μολύνουν την/τον σύντροφο ανεξάρτητα της εκσπερμάτισης.
Τοποθετείται όταν το πέος είναι σε στύση και μεγάλη σημασία έχει να έχει επιλεγεί το κατάλληλο μέγεθος προφυλακτικού. Αφαιρείται προσεκτικά μετά το τέλος της επαφής.
Μπορεί να συμβούν “ατυχήματα” κατά την χρήση του;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδιαίτερα αν το προφυλακτικό δεν έχει τοποθετηθεί σωστά ή αν έχει αλλοιωθεί λόγω κακής αποθήκευσης, μπορεί κατά την διάρκεια της επαφής να σπάσει. Σε αυτή την περίπτωση, αν η γυναίκα βρίσκεται στις “γόνιμες μέρες”, στις ημέρες δηλαδή της ωοθυλακιορρηξίας, πρέπει άμεσα να πάρει το “Χάπι της Επόμενης Μέρας” προκειμένου να αποφευχθεί μία ανεπιθύμητη κύηση.
Άλλη περίπτωση είναι να μείνει το προφυλακτικό στον κόλπο καθώς ο σύντροφος απομακρύνεται. Σε αυτή την περίπτωση, εφόσον έχει γίνει εκσπερμάτιση, ανάλογα με την ημέρα του κύκλου, ίσως να χρειαστεί να πάρει η σύντροφος το “Χάπι της Επόμενης Μέρας”. Αν δεν είναι εφικτή η απομάκρυνση του από τον κόλπο, επικοινωνούμε με τον γιατρό μας.
Η χρήση διπλού προφυλακτικού αυξάνει την προστασία από ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και από τα ΣΜΝ;
Το προφυλακτικό έχει σχεδιαστεί να χρησιμοποιείται ένα σε κάθε επαφή. Η χρήση δύο προφυλακτικών για “αυξημένη προστασία” δεν συστήνεται, καθώς η τοποθέτηση του ενός πάνω από το άλλο αυξάνει την θερμότητα και την τριβή με αποτέλεσμα να αυξάνει η πιθανότητα να σπάσουν τα προφυλακτικά.
Το προφυλακτικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλες τις επαφές;
Το προφυλακτικό πρέπει να χρησιμοποιείται σε όλων των τύπων τις επαφές, καθώς παρέχει προστασία από τα ΣΜΝ, τα οποία μπορεί να μεταδοθούν με οποιαδήποτε επαφή.