Καρκίνος του Μαστού: Μύθοι και Πραγματικότητα

Όλες οι γυναίκες έχουν 1 στις 8 πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού. Διαβάστε παρακάτω Μύθους και Αλήθειες σχετικά με τον Καρκίνο του Μαστού.

Μύθος: Όσο αυξάνεται η ηλικία μειώνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Πραγματικότητα: Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού αυξάνεται όσο αυξάνεται η ηλικία.

Η πιθανότητα μιας γυναίκας να διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού είναι περίπου 1 στις 233 όταν είναι στα 30 της, και αυξάνεται σε 1 στις 8 φτάνοντας στα 85.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι νεότερες γυναίκες πρέπει να κάνουν λιγότερο τακτικά τον έλεγχο τους, καθώς ο καρκίνος που εμφανίζεται στις νεότερες γυναίκες, μπορεί να είναι πιο σπάνιος αλλά είναι ιδιαίτερα επιθετικός, με ταχύτατη εξέλιξη και χρήζει γρήγορης και έγκαιρης διάγνωσης.

Μύθος: Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του μαστού

Πραγματικότητα: Παρά το γεγονός ότι τα αντισυλληπτικά χάπια περιέχουν μικρές ποσότητες οιστρογόνων, ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του μαστού φαίνεται να μην επηρεάζεται, λόγω της ιδιαίτερα χαμηλής περιεκτικότητας των αντισυλληπτικών σκευασμάτων τελευταίας γενιάς σε οιστρογόνα. Προσοχή πρέπει να επιδείξουν όμως οι γυναίκες με αυξημένο κληρονομικό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Ο σχετικός κίνδυνος είναι 1,4 δηλ. 40% περισσότερες πιθανότητες για  χρήση 10 χρόνια συνεχώς.

Ο κίνδυνος μηδενίζεται μετά από διακοπή 10 ετών από τη λήψη τους.

Οι γυναίκες που παίρνουν ορμονική  θεραπεία υποκαταστάσεως “HRT” έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο; Φαίνεται πως ναι, τα οιστρογόνα δρουν ως «προαγωγοί».

Αυξάνεται η πυκνότητα του μαστού δυσχεραίνοντας την έγκαιρη διάγνωση με τη μαστογραφία.

Μύθος: Η ετήσια μαστογραφία σας εκθέτει σε ακτινοβολία αυξάνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου.

Πραγματικότητα: Αν και είναι αλήθεια ότι η μαστογραφία χρησιμοποιεί ακτινοβολία, η δόση είναι τόσο μικρή ώστε οι τυχόν κίνδυνοι να είναι ελάχιστοι και ασήμαντοι σε σύγκριση με τα τεράστια οφέλη που αποκομίζει η γυναίκα από τον προληπτικό έλεγχο.

Έκθεση 0.4 mSv για 4 λήψεις, όση και η έκθεση στο περιβάλλον για 7 εβδομάδες

Η μαστογραφία μπορεί να εντοπίσει ύποπτα ευρήματα πολύ πριν αυτά γίνουν αισθητά και αναγνωρίσιμα με άλλους τρόπους και όπως είναι λογικό, όσο συντομότερα ανακαλυφθεί μια κακοήθης βλάβη, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για ίαση.

Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία συστήνει στις γυναίκες ηλικίας 40 ετών και άνω να υποβάλλονται σε μια μαστογραφία κάθε έτος.

Μύθος: Η μαστογραφία ανακαλύπτει όλους τους καρκίνους του μαστού και επομένως εάν η απάντηση της μαστογραφίας είναι αρνητική, δεν πρέπει να κάνετε τίποτε άλλο μέχρι τον έλεγχο του επόμενου έτους.

Πραγματικότητα: Παρά την τεράστια σημασία της στη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, η μαστογραφία αποτυγχάνει να ανιχνεύσει περίπου το5- 10%  των καρκίνων αυτών. Αυτός είναι ο λόγος της αναγκαιότητας της συμπληρωματικής κλινικής εξέτασης από ιατρό καθώς και των άλλων απεικονιστικών εξετάσεων (υπερηχογράφημα, τομοσύνθεση, μαγνητική τομογραφία) όταν αυτές απαιτούνται.

Σημαντική είναι και η μηνιαία αυτοεξέταση των μαστών στην έγκαιρη διάγνωση.

Μύθος: Ο καρκίνος του μαστού παρουσιάζεται πάντα με τη μορφή ενός οζιδίου.

Πραγματικότητα: Τα οζίδια μπορεί να αποτελούν ένδειξη καρκίνου του μαστού (ή μία από τις πολλές καλοήθεις παθήσεις του μαστού), αλλά οι γυναίκες θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή και για άλλες αλλαγές που μπορεί να αποτελούν σημεία του καρκίνου του μαστού. Αυτές περιλαμβάνουν: εισολκή σε κάποιο σημείο του δέρματος του μαστού, αλλαγές στο δέρμα του στήθους (ρυτίδωση ή ερυθρότητα ή πάχυνση), αλλαγές στο μέγεθος ή το σχήμα του μαστού, εισολκή της θηλής, "πρήξιμο" ή πόνο στο στήθος, πόνο ή έκκριμα (κυρίως αιματηρό) της θηλής, "πρήξιμο" ή μάζα στη μασχάλη.

Μύθος: Ο καρκίνος του μαστού προκαλεί πάντα πόνο.

Πραγματικότητα: Ο πόνος σπανίως είναι ένα από τα συμπτώματα του καρκίνου του μαστού. Σίγουρα δεν είναι χαρακτηριστικό του πρωίμου σταδίου. Χαρακτηρίζει κυρίως προχωρημένα στάδια.

Αντιθέτως ο πόνος είναι χαρακτηριστικός των καλοήθων παθήσεων του μαστού, αλλά και του φυσιολογικού μαστού για ορμονικούς λογούς.

Μύθος: Ο καρκίνος του μαστού είναι μεταδοτικός

Πραγματικότητα: Κανένας καρκίνος δεν μπορεί να μεταφερθεί από τον έναν άνθρωπο στον άλλο, καθώς ο καρκίνος δεν είναι ένα μεταδοτικό νόσημα αλλά είναι το αποτέλεσμα της ανεξέλεγκτη κυτταρικής ανάπτυξης που οφείλεται σε βλάβη του DNA.

Μύθος: Μόνο οι γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού βρίσκονται σε κίνδυνο ανάπτυξης του ίδιου καρκίνου.

Πραγματικότητα: Συνολικά, λιγότερο από το 10% των γυναικών με καρκίνο του μαστού έχουν ένα μέλος της οικογένειας τους με τη νόσο αυτή.

Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότερες  γυναίκες (πάνω από το 90%) που αναπτύσσουν καρκίνο του μαστού δεν έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό.

Μύθος: Το οικογενειακό ιστορικό του πατέρα δεν επηρεάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού όσο το οικογενειακό ιστορικό της μητέρας.

Πραγματικότητα: Το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού στην οικογένεια του πατέρα είναι εξίσου σημαντικό όσο και εκείνο της μητέρας. Άλλοι τύποι καρκίνου σε συγγενείς πρώτου βαθμού (όπως ο καρκίνος ωοθηκών στις γυναίκες και ο καρκίνος του προστάτη στους άνδρες μικρότερης ηλικίας (κάτω των 55 ετών) ή του παχέος εντέρου σε μικρότερη ηλικία (κάτω των 55 ετών) σε άνδρες και γυναίκες είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη όταν εκτιμούμε τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού μέσα από το οικογενειακό ιστορικό.

Μύθος: Οι γυναίκες με μικρό μαστό έχουν λιγότερες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Πραγματικότητα: Δεν υπάρχει καμία συσχέτιση μεταξύ του μεγέθους του μαστού και του κίνδυνου ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Στους μεγάλους μαστούς είναι όμως σαφώς πιο δύσκολη η εξέταση από ότι στους μικρότερους, είτε με την κλινική εξέταση-ψηλάφηση του μαστού είτε με τη μαστογραφία. Έτσι, όλες οι γυναίκες, ανεξάρτητα από το μέγεθος του μαστού, θα πρέπει να υποβάλλονται στις ίδιες εξετάσεις προληπτικού  ελέγχου.

Μύθος: Η χρήση αντιιδρωτικών αποσμητικών αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Πραγματικότητα: Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία διαψεύδει αυτή τη φήμη, αλλά παραδέχεται ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Υπήρξε στο παρελθόν μια μικρή μελέτη σύμφωνα με την οποία, ίχνη ορισμένων συντηρητικών που χρησιμοποιούνται στα καλλυντικά και στα αντιιδρωτικά (parabens) βρέθηκαν σε ένα μικρό δείγμα καρκίνων του μαστού.

Μύθος: Το αυξημένο σωματικό βάρος δεν σχετίζεται με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Πραγματικότητα: Οι υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού και κυρίως οι γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση.

Τα οιστρογόνα που παράγονται κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας (όσο υπάρχει περίοδος) από τις ωοθήκες και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού, μπορούν να παραχθούν και από τον λιπώδη ιστό και στις γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση.

Ο λιπώδης ιστός είναι η κύρια πηγή οιστρογόνων, αφού η λειτουργία των ωοθηκών έχει πλέον διακοπεί.

Μύθος: Οι στηθόδεσμοι με "μπανέλες" αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.

Πραγματικότητα: Ο ισχυρισμός ότι οι στηθόδεσμοι με "μπανέλες" πιθανώς να συμπιέζουν το λεμφικό σύστημα του μαστού περιορίζοντας την αμυντική του ικανότητα και προκαλώντας καρκίνο του μαστού, έχει ευρέως καταρριφθεί από την ιατρική κοινότητα.

Υπάρχει ομοφωνία στην ιατρική κοινότητα στο ότι ούτε ο τύπος του στηθόδεσμου ούτε το πόσο σφιχτά είναι τα εσώρουχα ή άλλα ρούχα που φοράτε έχουν καμία σχέση με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Μύθος: Η καφεΐνη προκαλεί καρκίνο του μαστού.

Πραγματικότητα: Καμία σχέση δεν έχει επιβεβαιωθεί μεταξύ της κατανάλωσης καφεΐνης και του καρκίνου του μαστού. Στην πραγματικότητα, μερικές έρευνες έχουν δείξει ότι η καφεΐνη μπορεί ίσως να μειώσει τον κίνδυνο. Μέχρι στιγμής, η μόνη σύνδεση της καφεΐνης με τον μαστό είναι, αν και όχι απόλυτα αποδεδειγμένο, η σχέση της με τη μαστωδυνία που προκαλείται στις καλοήθεις παθήσεις στους ινοκυστικούς μαστούς.

Μύθος: Εάν βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού (όπως για παράδειγμα οι γυναίκες με έντονο κληρονομικό ιστορικό, με ατομικό ιστορικό θεραπευμένου καρκίνου του μαστού, με ιστορικό λήψης ορμονικής θεραπείας υποκατάστασης κ.ά.), δεν μπορείτε να κάνετε τίποτε άλλο από το να είστε να είστε ιδιαίτερα προσεκτικές,  ώστε να ανακαλύψετε εγκαίρως τα συμπτώματα και σημεία που προκαλεί ο καρκίνος.

Πραγματικότητα: Υπάρχουν πολλά που μπορούν οι γυναίκες να κάνουν ώστε για να μειώσουν τον κίνδυνο, όπως η απώλεια βάρους, η τακτική άσκηση, η μείωση ή εξάλειψη της κατανάλωσης αλκοόλ, η τακτική εξέταση των μαστών, τόσο κλινικά με την ψηλάφηση του μαστού από τον ειδικό ιατρό  όσο και απεικονιστικά με τη μαστογραφία το υπερηχογράφημα  ή και η μαγνητική μαστογραφία Επίσης η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να βοηθήσει.

Μερικές γυναίκες με υψηλό κίνδυνο επιλέγουν να υποβληθούν σε προφυλακτική μαστεκτομή μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο κατά περίπου 90%.

Μύθος: Δεν μπορεί να αναπτυχθεί καρκίνος του μαστού μετά από μαστεκτομία (μαστεκτομία είναι η ολική αφαίρεση του μαστού).

Πραγματικότητα: Μερικές γυναίκες παρουσιάζουν καρκίνο του μαστού μετά από μαστεκτομία, συχνά μάλιστα στο σημείο της τομής.  Οι γυναίκες με ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού που έχουν υποβληθεί σε προφυλακτική μαστεκτομία συνεχίζουν να βρίσκονται σε κίνδυνο, αν και σαφώς πολύ μικρότερο. Μετά την προφυλακτική μαστεκτομία ο κίνδυνος μιας γυναίκας να αναπτύξει καρκίνο του μαστού μειώνεται κατά 90-95%.

Πρακτικά 5-10% της μάζας του μαστού παραμένουν και μετά τη μαστεκτομή για τεχνικούς λόγους!

Μύθος: Η αυξητική επέμβαση μαστού μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Πραγματικότητα: Σύμφωνα με έρευνες, οι γυναίκες με ενθέματα μαστού δεν διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. 

Tα τραχέα ενθέματα έχουν κατηγορηθεί για Αναπλαστικό Μεγαλοκυτταρικό Λέμφωμα

Μύθος: Η βιοψία με βελόνα μπορεί να διαταράξει την αρχιτεκτονική δομή του όγκου και να προκαλέσει την εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων σε άλλα μέρη του σώματος.

Πραγματικότητα: Δεν υπάρχουν πειστικές αποδείξεις για τον ισχυρισμό αυτό. Παρά τις κάποιες παλαιότερες ανησυχίες, μια μεγάλη μελέτη του 2004 δεν επιβεβαίωσε καμία αύξηση της εξάπλωσης του καρκίνου σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε βιοψίες με βελόνα σε σύγκριση με εκείνους που δεν υποβλήθηκαν σε αυτή τη διαδικασία.

Μύθος: Οι θεραπείες γονιμότητας αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού

Πραγματικότητα: Έγιναν 12 μελέτες σε 198.408 γυναίκες. Στις 10 μελέτες (159.500 γυναίκες), έδειξαν ότι τα φάρμακα γονιμότητας δεν αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο μαστού.

Η μελέτη από τις ΗΠΑ (1) έδειξε αύξηση του κινδύνου για καρκίνο μαστού στις υπογόνιμες γυναίκες ανεξάρτητα από την λήψη φαρμάκων γονιμότητας.

Η μελέτη από τις ΗΠΑ (3) έδειξε μία μικρή αύξηση του κινδύνου για καρκίνο μαστού μόνο για τις γυναίκες που είχαν λάβει φάρμακα για πάνω από 6 κύκλους IVF.

Υπάρχει εξέταση που να δείχνει ποια άτομα έχουν γενετική προδιάθεση για καρκίνο του μαστού; Ναι, η ανεύρεση μεταλλάξεων σε ένα panel 140 περίπου γονίδιων.
Ειδικότερα  οι φορείς των μεταλλάξεων BRCA1 & BRCA2, έχουν 85% πιθανότητα να πάθουν καρκίνο μαστού μέχρι την ηλικία των 87 ετών και 65% πιθανότητα να πάθουν καρκίνο των ωοθηκών μέχρι την ηλικία των 80 ετών.

Μύθος: Οι άνδρες δεν πάσχουν από καρκίνο του μαστού

Πραγματικότητα: 1/120 καρκίνους του μαστού είναι σε άνδρα. Αποτελεί σοβαρό οικογενειακό ιστορικό και πολλές φορές σχετίζεται με μεταλλάξεις

Μύθος: Διαγνώστηκα με καρκίνο του μαστού. Πρέπει να κάνω μαστεκτομία

Πραγματικότητα: Το στάδιο της νόσου, το ιατρικό ιστορικό και η προσωπική επιθυμία θα καθορίσουν τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης. Σε ασθενείς με πρώιμη ανίχνευση καρκίνου του μαστού, σπανιότατα χρειάζεται μαστεκτομή. Άλλωστε δεν προσφέρει όφελος σε σχέση με την επέμβαση διατήρησης του μαστού. Ένα πλήθος μελετών έδειξαν ότι η ογκεκτομή και η ακτινοθεραπεία έχει το ίδιο αποτέλεσμα στην επιβίωση με τη μαστεκτομή.

Μύθος: Έχω καρκίνο του μαστού. Χρειάζομαι οπωσδήποτε χημειοθεραπεία.

Πραγματικότητα: Η χημειοθεραπεία δεν περιλαμβάνεται πάντοτε στα θεραπευτικά πρωτόκολλα του καρκίνου του μαστού. Κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και πρέπει να πληρούνται ορισμένα κριτήρια, ώστε ο θεράπων ιατρός να συστήσει χημειοθεραπεία.

Μύθος: Με την ακτινοθεραπεία για τον καρκίνο του μαστού, θα πέσουν τα μαλλιά μου.

Πραγματικότητα: Όχι, η ακτινοθεραπεία δεν προκαλεί αλωπεκία.

Μύθος: Έχω καρκίνο του μαστού, επομένως και οι κόρες μου θα αρρωστήσουν από καρκίνο του μαστού.

Πραγματικότητα: Εάν η διάγνωση έγινε στην εμμηνόπαυση και δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, οι πιθανότητες είναι εξαιρετικά λίγες. Εάν η διάγνωση έγινε πριν την εμμηνόπαυση, η πιθανότητα ύπαρξης παθογόνου μετάλλαξης είναι μεγαλύτερη και θα πρέπει να γίνει συζήτηση με τον ιατρό σας για τον υπολογισμό του κινδύνου.