9ο και 10ο βήμα για επιτυχή Μητρικό Θηλασμό

9ο βήμα

Να μη δίνονται τεχνητές θηλές ή πιπίλες σε βρέφη που θηλάζουν.

Κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων, η ανάγκη των βρεφών για πιπίλισμα θα πρέπει να ικανοποιείται αποκλειστικά μέσω του στήθους.

• Η χρήση θηλάστρου ή πιπίλας μπορεί να παρεμποδίσει το θηλασμό καθώς και τη ρύθμιση της παραγωγής γάλακτος σύμφωνα με τις ανάγκες του μωρού.

Θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι:

• Όλες οι θηλάζουσες μητέρες θα πρέπει να αποθαρρύνονται από τη χρήση θηλών ή πιπίλων ενώ τα μωρά τους μαθαίνουν να θηλάζουν.
• Δεν δίνεται από το προσωπικό σε ένα μωρό που θηλάζει τεχνητή θηλή ή πιπίλα εκτός εάν υπάρχει ιατρικός λόγος ή για την ανακούφιση του, όταν η μητέρα δεν είναι διαθέσιμη.
• Το προσωπικό δεν παίρνει πρωτοβουλία να ταΐζει τα μωρά με ξένο γάλα, και χωρίς να εξασφαλίζεται ότι αυτό είναι τεκμηριωμένη επιλογή της μητέρας ή ενδείκνυται για ιατρικούς λόγους.

Δυσκολίες για την εφαρμογή του βήματος:

• Η εξαιρετικά διαδεδομένη αντίληψη ότι οι πιπίλες είναι απαραίτητες για να ηρεμήσουν τα μωρά.
• Η εξοικείωση του προσωπικού να ταΐζει τα μωρά με μπιμπερό.
• Η ανησυχία για την ασφάλεια της σίτισης, εφαρμόζοντας εναλλακτικές μεθόδους (σύριγγα, κύπελλο, σταγονόμετρο κουταλάκι).

Τρόποι για την εφαρμογή του βήματος

• Να πληροφορηθούν οι μητέρες και το προσωπικό για τις πρόσφατες έρευνες που αφορούν:
  • τις συνέπειες οι οποίες απορρέουν, τόσο από τη χρήση του ξένου γάλακτος όσο και από τη χρήση του μπιμπερό και οι οποίες σχετίζονται, αφενός με την υγεία του μωρού, και αφετέρου με τη εδραίωση της γαλουχίας και την αύξηση του μητρικού γάλακτος.
  • τη σύνδεση της χρήσης των πιπίλων, με τη μείωση του θηλασμού σε ότι αφορά την αποκλειστικότητα αλλά και τη διάρκεια του.
  • τις εναλλακτικές μεθόδους σίτισης και το πόσο αποτελεσματικά συντελούν στην αύξηση του ποσοστού επιτυχίας του μητρικού θηλασμού.
• Να εξασκείται το προσωπικό στη πρακτική εφαρμογής εναλλακτικών μεθόδων σίτισης (κύπελλο, κουταλάκι, σύριγγα).
• Να γίνει εφαρμογή των πρωτοκόλλων τα οποία αναφέρονται στην επαφή μητέρας – μωρού   δέρμα με δέρμα και στην πρακτική rooming-in.
• Να εκπαιδευτεί το προσωπικό, σε θέματα που αφορούν τεχνικές χαλάρωσης των μωρών, όπως επαφή δέρμα με δέρμα, περπάτημα, λίκνισμα, το οποίο θα εκπαιδεύσει με τη σειρά του τις μητέρες.
•  σίτιση με μπιμπερό, η χρήση της πιπίλας καθώς και η χρήση των ψευδοθηλών, να επιλέγονται σαν πρακτικές, μόνο όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο.

Συγκεκριμένα:

Η σίτιση με μπιμπερό να επιλέγεται:

• Όταν το μωρό που νοσηλεύεται στη μονάδα εντατικής παρακολούθησης, δεν είναι σε θέση να θηλάσει και οι εναλλακτικές μέθοδοι σίτισης δεν ενδείκνυνται για το συγκεκριμένο μωρό.
• Όταν είναι επιλογή της μητέρας.

Οι πιπίλες να χρησιμοποιούνται όταν υπάρχει κλινική ένδειξη στα πλαίσια προγράμματος θεραπευτικού πιπιλίσματος (μη διατροφικό ρούφηγμα πιπίλας). Οι ψευδοθηλές να προτείνονται στις περιπτώσεις που υπάρχει πραγματική αδυναμία καλής σύλληψης του μαστού εισέχουσες ή επίπεδες θηλές).

Εφαρμόζοντας το 9ο βήμα

• Τα μωρά θηλάζουν αποκλειστικά από το μαστό.
• Δεν δημιουργούνται προβλήματα λόγω «σύγχυσης θηλών».
• Εφόσον δε χρησιμοποιούνται πιπίλες, τεχνητές θηλές και δε σιτίζονται τα μωρά με μπιμπερό, δεν εμποδίζεται ο θηλασμός καθώς και η ρύθμιση της παραγωγής γάλακτος σύμφωνα με τις ανάγκες του μωρού.
• Κατανοείται ότι κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων, το πιπίλισμα ικανοποιεί την έμφυτη ανάγκη του νεογέννητου μωρού για ηρεμία και ικανοποίηση.
• Ξεπερνιούνται τα εμπόδια που προκύπτουν από αντιλήψεις όπως, για να ηρεμήσουν τα μωρά χρειάζονται πιπίλα.
• Μαθαίνουν και εφαρμόζουν τόσο το προσωπικό όσο και οι μητέρες άλλες τεχνικές χαλάρωσης.
• Εξοικειώνονται το προσωπικό και οι μητέρες σε εναλλακτικούς τρόπους σίτισης.
• Ξεπερνιούνται οι ενδεχόμενοι φόβοι για αυτούς τους τρόπους σίτισης.

10ο Βήμα

Ενδυνάμωση και δημιουργία ομάδων υποστήριξης του θηλασμού στις οποίες θα απευθύνονται οι μητέρες όταν φύγουν από το νοσοκομείο ή την κλινική.

Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι οι μητέρες μετά τη έξοδο τους από το μαιευτήριο, θα λάβουν πληροφορίες για την υποστήριξη που θα έχουν στη διάθεσή τους στην κοινότητα.

• Υγειονομικό προσωπικό
• Τις εθνικές πηγές βοήθειας
• Τοπικές εθελοντικές πηγές βοήθειας
• Τοπικές ομάδες υποστήριξης

Δυσκολίες για την εφαρμογή του βήματος

• Ο περιορισμένος αριθμός κέντρων μεταγεννητικής υποστήριξης.
• Η ελλιπής πληροφόρηση για την αναγκαιότητα και τη σπουδαιότητα της δημιουργίας και της ανάπτυξης υπηρεσιών υποστήριξης του μητρικού θηλασμού στη μεταγεννητική περίοδο (στο σύστημα υγείας, στην κοινότητα, σε εθνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο).
• Η υποστήριξη που λαμβάνουν παραδοσιακά οι μητέρες από το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον, δεν εξασφαλίζει την πιο σωστή και αποτελεσματική βοήθεια. Η ενημέρωση και η εκπαίδευση του οικογενειακού περιβάλλοντος είναι τις περισσότερες φορές ανεπαρκής.

Τρόποι για την εφαρμογή του βήματος

• Να αναπτυχτούν ατομικά σχέδια φροντίδας για την κάθε μια μητέρα ξεχωριστά ώστε να εντοπιστούν οι ανάγκες και οι παράγοντες οι οποίοι θέτουν σε κίνδυνο την εγκατάσταση και την διατήρηση του μητρικού θηλασμού.
• Η φροντίδα που παρέχεται μέσα στη μαιευτική μονάδα πρέπει να συνεχιστεί με μεταγεννητικές υπηρεσίες στην κοινότητα.
• Υπάρχει αναγκαιότητα αρμονικής συνεργασίας μεταξύ τους, προκειμένου να ενθαρρυνθεί και να διατηρηθεί ο θηλασμός.
• Αναγκαιότητα δημιουργίας συμβουλευτικών ομάδων υποστήριξης στα νοσοκομεία και στην κοινότητα.
• Οι μητέρες να βρίσκονται σε επικοινωνία με ένα σύμβουλο θηλασμού είτε στο νοσοκομείο είτε στο σπίτι τους στα παρακάτω χρονικά διαστήματα 1η -3η μέρα/ 4η - 7η μέρα/ 7η - 28η μέρα / 4η – 8η εβδομάδα.

Ο WHΟ ΚΑΙ Η UNICEF συνιστούν:

Να δίνονται πληροφορίες κατά τη διάρκεια της παραμονής της μητέρας στη μαιευτική μονάδα ώστε να έχει η μητέρα την ευκαιρία να τις διαβάσει και να ζητήσει διευκρινήσεις

• Στις μητέρες των οποίων τα μωρά είναι στη νεογνική μονάδα να δίνονται επίσης πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο επικοινωνίας τους, με επαγγελματικές και εθελοντικές ομάδες βοήθειας οι οποίες θα καλύψουν τις ιδιαίτερες ανάγκες τους.
• Οι πληροφορίες που δίνονται να είναι πρόσφατες. Ένας ελεγκτικός μηχανισμός θα πρέπει να εξασφαλίζει σε τακτική βάση, ότι δεν διανέμονται μη επικαιροποιημένες πληροφορίες.
• Οι πληροφορίες πρέπει να είναι γραπτές και να περιλαμβάνουν λίστα με τηλέφωνα και διευθύνσεις επικοινωνίας:
  • του ιατρείου θηλασμού στο νοσοκομείο.
  • της 24ωρης ανοικτής γραμμής επικοινωνίας.
  • των εθελοντικών ομάδων υποστήριξης.
  • των τοπικών και διεθνών οργανώσεων στήριξης του μητρικού θηλασμού.