5ο και 6ο βήμα για επιτυχή Μητρικό Θηλασμό
Μαρίνα Αντωνιάδη
Μαία, Συντονίστρια MENN ΙΑΣΩ
5ο βήμα
Επίδειξη στις μητέρες για το πώς να θηλάζουν και πώς να διατηρηθεί η διατροφή των βρεφών με μητρικό γάλα ακόμη κι αν θα έπρεπε να αποχωρισθούν τη μητέρα τους.
Mε την εφαρμογή του 5ου βήματος για επιτυχή μητρικό θηλασμό, παρέχεται σε όλες τις μητέρες η απαραίτητη βοήθεια έτσι ώστε να ξεκινήσουν το θηλασμό μέσα στις πρώτες έξι ώρες μετά από τη γέννηση, να συνεχίζουν να θηλάζουν αποτελεσματικά σε όλη τη διάρκεια παραμονής τους στο μαιευτήριο, καθώς επίσης και μετά την έξοδο τους. Οι μητέρες που αποχωρίστηκαν το μωρό τους για ιατρικούς λόγους πρέπει επίσης να λάβουν την απαραίτητη βοήθεια και πληροφόρηση ώστε να επιτευχτεί έγκαιρα η έναρξη της γαλουχίας.
Τα παραπάνω επιτυγχάνονται με την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας ώστε να είναι ικανά:
- να βοηθούν επαρκώς εκτιμώντας τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε μητέρας,
- να εκπαιδεύουν τις νέες μητέρες ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν τα σημάδια πείνας του μωρού τους και να ανταποκρίνονται έγκαιρα σε αυτά,
- να καθοδηγούν σωστά, αξιολογώντας την αναποτελεσματικότητα του θηλασμού και να προτείνουν αλλαγές, όταν χρειάζεται.
Η δημιουργία μιας αίθουσας θηλασμού (feedingroom), όπου οι μητέρες θα μπορούν να θηλάζουν όλες μαζί, να έρχονται σε επαφή, να επικοινωνούν , να μπορούν να ανταλλάσουν απόψεις, και να συζητούν για πιθανές δυσκολίες, διδάσκοντας ίσως, η μία την άλλη, έχει αποδεχθεί ότι έχει πολύ θετικά αποτελέσματα για την επιτυχία του αποκλειστικά μητρικού θηλασμού. Ιδιαίτερα, σε όλες τις μητέρες που έχουν τα μωρά τους στη νεογνική μονάδα πρέπει, να παρέχεται πληροφόρηση για τη σημασία της διατήρησης του μητρικού γάλακτος, για τη σπουδαιότητα της έναρξης άντλησης και συλλογής του μητρικού γάλακτος το συντομότερο δυνατό αμέσως μετά τον τοκετό.
Συγκεκριμένα οι μητέρες οι οποίες έχουν αποχωριστεί τα μωρά τους πρέπει να διδάσκονται:
- Τον τρόπο άμελξης του μητρικού γάλακτος με το χέρι ή το θήλαστρο (8 φόρες το 24ωρο συμπεριλαμβανομένης και της νύχτας).
- Να ενημερώνονται για το πρωτόκολλο διατήρησης και μεταφοράς του μητρικού γάλακτος από το σπίτι.
- Ακόμα αποτελεσματικό θα ήταν να χρησιμοποιηθεί ένας ελεγκτικός μηχανισμός, έτσι ώστε να διασφαλιστεί, ότι όλες οι μητέρες έλαβαν τις παραπάνω πληροφορίες γραπτά ή προφορικά.
Όσο αφορά το 5ο βήμα, η Unicef δίνει έμφαση:
- Στην επικοινωνία των μητέρων με τους επαγγελματίες υγείας,
- Στην εκπαίδευση τους στις τεχνικές του μητρικού θηλασμού και της εξαγωγής του γάλακτος με το χέρι ή το θήλαστρο,
- Στη διατήρηση και την σπουδαιότητα του μητρικού γάλακτος,
- Στη διαβεβαίωση ότι τα μωρά τους θα τρέφονται με μητρικό γάλα στην περίπτωση νοσηλείας τους σε εντατική μονάδα νεογνών και
- Στην εξειδικευμένη βοήθεια θηλασμού σε όλες τις μητέρες, που πρέπει, να αποτελεί καθημερινή πρακτική των μαιευτηρίων και γι’ αυτό επιβάλλεται η άρτια εκπαίδευση του προσωπικού.
6ο βήμα
Να μη δίνεται στα νεογέννητα καμιά άλλη τροφή ή υγρό παρά μόνο μητρικό γάλα, εκτός και αν επιβάλλεται να γίνει διαφορετικά για ιατρικούς λόγους.
Στο βήμα αυτό περιγράφεται πως ότι:
- Όλα τα υγιή μωρά θηλάζουν αποκλειστικά, χωρίς να δίνονται συμπληρώματα, εκτός αν υπάρχει ιατρικός λόγος.
- Όλοι οι επαγγελματίες υγείας καθώς και οι μητέρες έχουν κατανοήσει τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η χορήγηση συμπληρωμάτων στη υγεία του μωρού και τη σπουδαιότητα στη διατήρηση του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού.
Οποιαδήποτε άλλη απόφαση της μητέρας για τον τρόπο σίτισης του μωρού της να είναι αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής, αφού προηγουμένως έχει πλήρως ενημερωθεί. Το προσωπικό και οι γονείς δεν δέχονται δωρεάν δείγματα ξένου γάλακτος. Ο υπεύθυνος Ιατρός εξετάζει και ελέγχει εάν τα μωρά που θηλάζουν, έχουν συγκεκριμένους λόγους να πάρουν συμπλήρωμα.
Οι επαγγελματίες υγείας κατανοούν και στη συνέχεια πείθουν τις μητέρες αλλά και όλους τους υπόλοιπους, ότι το «πρωτόγαλα», είναι αρκετό και κατάλληλο για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες του μωρού και εκπαιδεύουν σε ότι αφορά:
- τις αντενδείξεις του μητρικού θηλασμού
- τους πραγματικούς και αναγκαστικούς λόγους χορήγησης συμπληρωμάτων.
- την αναγκαιότητα της έγκαιρης έναρξης του θηλασμού.
- την επαφή skin to skin.
- την πρακτική rooming in.
- τον θηλασμό σύμφωνα με τις ανάγκες του μωρού.
Η χωρίς λόγο κατανάλωση ξένου γάλακτος μπορεί να περιοριστεί αν:
- Καθοριστεί η ακριβής ποσότητα του ξένου γάλακτος, που χρειάζεται η μαιευτική μονάδα και να φυλάσσεται σε συγκεκριμένο χώρο.
- Να γίνεται πλήρης αναφορά στο όνομα του προσωπικού που το χορηγεί και στο όνομα της μητέρας που το παραλαμβάνει καθώς επίσης και τον ιατρικό λόγο για τον οποίο το μωρό χρειάστηκε να πάρει ξένο γάλα.
Η Unicef δίνει έμφαση στην θρεπτική αξία του πρωτογάλακτος και στην επάρκειά του για τις πρώτες ημέρες ζωής των νεογνών, στην βοήθεια της διαδικασίας της γαλουχίας ώστε οι μητέρες να μην εγκαταλείψουν την προσπάθειά τους και προσφέρουν άλλου τύπου υγρά στα μωρά τους, στην πληροφόρηση για τις εξαιρετικές περιπτώσεις στις οποίες δικαιολογείται η χορήγηση διατροφικών συμπληρωμάτων, στη σημασία του αποκλειστικού μητρικού θηλασμού κατά τους πρώτους 6